پژوهشی در دیه انسان از دیدگاه قرآن و سنت و اجماع صفحه 14

دست نصف دیه است.

حدیث یاد شده را نسائی در سنن نسائی(1) نقل نموده و ابن حجر آن را در تلخیص(2) آورده و نقادان علم حدیث به تصحیح سند آن پرداخته اند.

دقت در مضمون حدیث و تشقیق شقوق و بیان اقسام دیه از دیه نفس گرفته تا دیه اعضاء، و جراحات وارده بر سر، حاکی است که حضرتش در مقام بیان حکم الهی مستمر است نه حکم ولایی موقت، و لذا فقیهان اسلام همگان آن را حکم الهی تلقی نموده اند.

جای دقت این جا است که تعیین مقدار دیه از نظر دینار طبق این حدیث به وسیله خود حضرت رسول انجام گرفته است. و اگر در برخی از روایات به امیرمؤمنان نسبت داده شده است(3)، مقصود جنبه عملی آن حضرت است.

آنچه در این مکتوب آمده است و محدثان اهل سنت نقل کرده اند، در احادیث ما نیز وارد شده که بعداً به آن اشاره خواهد شد و حاکی از یک نوع اتفاق و اجماع در مقدار دیه است.

***

1- 1 . سنن نسائی، ج8، ص 58-59.
2- 2 . تلخیص، ج4، ص 17- 18.
3- 3 . وسائل الشیعه، ج29، باب 2 از ابواب دیات النفس، ص202، ح8.