- مقدّمه ناشر 1
- مقدّمه مؤلف 3
- اشاره 5
- فصل اوّل: آفرینش انسان 5
- درس اول: ابتدای شکل گیری عالم 6
- اشاره 6
- آب مادّه اصلی همه موجودات مادّی 7
- منشأ پدید آمدن اختلاف ها در موجودات 11
- چکیده درس اوّل 15
- خودآزمایی 16
- درس دوم: مراحل خلقت انسان 17
- اشاره 17
- اشاره 18
- 1. انسان در عالم ارواح 18
- کثرت روایات عالم ارواح 21
- 2. انسان در عالم ذرّ (= عهد = میثاق = الست) 22
- چکیده درس دوّم 25
- خودآزمایی 26
- اشاره 27
- درس سوم: روح و بدن 27
- زمان و محلّ ترکیب روح و بدن 28
- کیفیّت قرار گرفتن روح در بدن 32
- نقش روح و بدن در حقیت انسان 33
- چکیده درس سوّم 36
- خودآزمایی 37
- اشاره 38
- درس چهارم:حقیقت روح و بدن 38
- عدم تجرّد روح 39
- معانی روح در قرآن و حدیث 43
- خودآزمایی 46
- چکیده درس چهارم 46
- درس پنجم: انسان در دنیا 47
- اشاره 47
- خلقت انسان از خاک 48
- دلالت آیات قرآن بر خلقت انسان از خاک 50
- دلالت روایات بر خلقت انسان از خاک 52
- خودآزمایی 55
- چکیده درس پنجم 55
- فصل دوم: بازگشت انسان 56
- اشاره 56
- اشاره 57
- درس ششم: جایگاه اعتقادی معاد 57
- معنای لغوی معاد 58
- معنای اصطلاحی معاد 59
- اهمّیّت معاد 59
- آثار اعتقاد به معاد 60
- 1. عدل الاهی 61
- لزوم و ضرورت معاد 61
- اشاره 61
- 2. حکمت الهی 65
- معاد، ضرورت ادیان 66
- معاد وحوش و حیوانات 68
- چکیده درس ششم 70
- خودآزمایی 71
- درس هفتم: امکان معاد 72
- اشاره 72
- زنده شدن مردگان در دنیا 73
- اشاره 73
- الف: شواهد قرآنی 73
- 1. زنده شدن مقتول بنی اسرائیل 74
- 2. زنده شدن حضرت عزیر بعد از صد سال 75
- 3. زنده شدن پرنده های حضرت ابراهیم (علیه السلام) 76
- ب: شواهد روایی 79
- چکیده درس هفتم 80
- خودآزمایی 81
- درس هشتم: شبهات منکران معاد 82
- اشاره 82
- 1. شبهات منکران و پاسخ قرآن به آن ها 83
- 2. شبهه آکل و مأکول 87
- چکیده درس هشتم 90
- خودآزمایی 90
- اشاره 91
- درس نهم: مرگ 91
- مرگ و خواب 92
- احتضار 99
- چهره فرشته مرگ در حال قبض روح 100
- کیفیّت قبض روح مؤمن و فاجر 101
- سختی دوری از دوستان و آشنایان 105
- درد و رنج مؤمن درحال احتضار کفاره گناهان اوست 108
- حضور پیامبر و ائمه (علیهم السلام) نزد محتضر 109
- خودآزمایی 110
- چکیده درس نهم 110
- اشاره 112
- درس دهم: برزخ 112
- معنای برزخ 113
- برزخ منزلی از منازل آخرت 116
- سؤال قبر 118
- چکیده درس دهم 123
- خودآزمایی 124
- اشاره 125
- درس یازدهم: عذاب برزخ 125
- فشار قبر 126
- عوامل مؤثّر بر فشار قبر 128
- 1. حجّ 129
- عوامل مؤثّر بر رفع فشار قبر 129
- 2. خواندن آیه الکرسی 130
- 4. قرائت سوره ملک 130
- 3. چهار روز روزه گرفتن در ماه رجب 130
- 7. چهار بار حج رفتن 131
- 6. خواندن سوره نساء 131
- 8. شکیبایی زن بر بدخویی شوهرش 131
- 5. رکوع کامل 131
- 10. مرگ در روز یا شب جمعه 132
- 9. وضو 132
- 12. آب پاشیدن بر روی قبر 133
- 11. جریده 133
- 13. کارهای خوب فرزندان 134
- چکیده درس یازدهم 136
- خودآزمایی 136
- درس دوازدهم: وضعیّت ارواح در برزخ 137
- اشاره 137
- وضعیّت ارواح در برزخ 138
- آگاهی ارواح در برزخ از احوال دنیا 141
- مسخ در برزخ 144
- بازگشت از برزخ به دنیا 145
- چکیده درس دوازدهم 146
- خودآزمایی 147
- درس سیزدهم: فنای عالم و برپایی قیامت 148
- اشاره 148
- اشاره 149
- نفخه اول 149
- نفخ صور 149
- نفخه دوم 153
- مواقف قیامت و محاسبه اعمال 155
- چکیده درس سیزدهم 159
- خودآزمایی 159
- درس چهاردهم: کیفیّت زنده شدن مردگان و قیامت 161
- اشاره 161
- 1. بارش باران و جمع شدن ابدان مردگان 162
- 2. تشبیه معاد به رویش زمین 167
- چکیده درس چهاردهم 170
- خودآزمایی 170
- اشاره 171
- درس پانزدهم: واژه های کلیدی معاد در قرآن 171
- 1. عود و اعاده 172
- 2. ایاب، رجوع، صیرورت 174
- 3. احیاء، بعث، بعثره و قیام 177
- 4. حشر، جمع و نشر 178
- 5. لقاء الله و حضور 179
- 6. خروج و اخراج 180
- خودآزمایی 181
- چکیده درس پانزدهم 181
- درس شانزدهم: کیفر اعمال 182
- اشاره 182
- محلّ کیفر 183
- آیا جزای عمل عین عمل است؟ 187
- چکیده درس شانزدهم 193
- خودآزمایی 194
- درس هفدهم: تجسم اعمال 195
- اشاره 195
- همراهی عمل با انسان 196
- حبط و تکفیر 198
- چکیده درس هفدهم 205
- خودآزمایی 206
- اشاره 207
- درس هجدهم: شفاعت 207
- معنای شفاعت 208
- اهمیّت شفاعت 210
- شفاعت کنندگان 211
- شفاعت شوندگان 212
- محلّ شفاعت 214
- چکیده درس هیجدهم 217
- خودآزمایی 218
- اشاره 219
- درس نوزدهم: بهشت و جهنّم (1) 219
- مخلوق بودن بهشت و جهنّم 220
- هر انسانی منزلی در بهشت و منزلی در جهنّم دارد 224
- بهشت و جهنّم برزخ 225
- درجات بهشت 227
- چکیده درس نوزدهم 229
- خودآزمایی 230
- درس بیستم: بهشت و جهنّم (2) 231
- اشاره 231
- درکات جهنّم 232
- تفاوت های دنیا و آخرت و لذّتها و عذابهای آن دو 234
- خلود 239
- روییدن ترتیزک در زمین جهنّم 241
- خودآزمایی 242
- چکیده درس بیستم 242
- فهرست منابع 244
اشاره
از دانشجو انتظار می رود پس از مطالعه ایندرس از استقلال وجود ارواح در عالم ارواح و خلقت یکباره آن ها و کیفیت قرار گرفتن آن ها در بدن های ذرّی و سؤال و جواب خدای تعالی با آن ها در عالم ذرّ، آگاه باشد. و نقش روح و بدن را در ذات آدمی بداند و در تمثیل هایی که امام سجّاد و امام صادق (علیهما السلام) در پیوند جان و تن آورده اند، نیک بیندیشد و آن ها را بررسی و حفظ کند.
زمان و محلّ ترکیب روح و بدن
در بحث قبل روشن شد که خداوند متعال ارواح همه انسان ها را دو هزار سال پیش از بدن هایشان خلق فرمود و آن ها را به صورت مستقل و جدا از هر گونه بدنی در هوا مستقر کرد.
و نی_ز معلوم شد که همه انسان ها به صورت ذرّی در عالم ذرّ از پشت حضرت آدم (علیه السلام) بیرون کشیده شدند.
و از طرف دیگر امام صادق (علیه السلام) در حدیثی بیان کرده است که ارواح پیش از آنکه