- مقدمه پژوهشکده 1
- اشاره 6
- الف) حضرت آدم علیه السلام و روز بازپسین 7
- ج) حضرت ابراهیم علیه السلام و معاد انسان ها 8
- ه_) اعتقاد به معاد در کلام حضرت عیسی علیه السلام 9
- اشاره 12
- اشاره 13
- اشاره 14
- 1- «معاد» در لغت و اصطلاح 14
- 2_1_ معاد جسمانی از نظر قرآن 18
- 3-1- معاد جسمانی از نظر روایات 19
- 2- ایمان به معاد و آثار آن 20
- 3- یاد معاد 23
- اشاره 26
- 1- نفس در منظر قرآن 31
- 2- تجرّد نفس 33
- اشاره 33
- - ادلّه ی نقلیه 35
- 3- بقا ی نفس 37
- اشاره 37
- - ادلّه ی عقلیه 38
- اشاره 42
- اشاره 51
- 3- نمونه های عینی معاد در قرآن 51
- - داستان اصحاب کهف 53
- - ماجرای کشته ی بنی اسرائیل 54
- - برهان فطرت 55
- اشاره 55
- - برهان حکمت 59
- - برهان عدالت 62
- - برهان حرکت 64
- - برهان رحمت 66
- اشاره 70
- اشاره 71
- 1- معانی لغوی و اصطلاحی دنیا 72
- - دنیا فضل الهی است 74
- اشاره 74
- 2- آیات مدح دنیا در قرآن 74
- -دنیا خیر است 75
- -دنیا حسنه است 77
- -دنیا «رحمت» است 78
- بعضی از آیات ذم دنیا عبارتند از 79
- دنیا «لهو و لعب» است 79
- -3 آیات مذمّت دنیا در قرآن 79
- اشاره 79
- دنیا متاع غرور است 82
- دنیا متاع ناپایدار 84
- دنیا، نفی کننده آخرت است 85
- 4- رابطه ی دنیا و آخرت 86
- 5- جمع بین دنیا و آخرت 89
- 6- رابطه ی انسان و دنیا 90
- اشاره 94
- 1. دیدگاه متکلمین 95
- 2. نظر امام خمینی رحمه الله 100
- 3. آفرینش انسان، از دیدگاه وحی 102
- 4. عبادت چیست؟ 108
- 5. ابعاد عبادت 111
- 6. تقدم علم بر عبادت 113
- 7. بهترین عبادت 115
- اشاره 121
- 8. از عبودیت تا ربوبیت 121
- 1. مرحله ی بینش و تسلّط بر نفس 122
- 3. مرحله ی بی نیازی روح از بدن 123
- 5. مرحله ی فرمانبرداری طبیعت 123
- 4. مرحله ی فرمانبرداری تن 123
- اشاره 125
- 2. پیروی از نفس 125
- 9. عوامل بی رغبتی به عبادت 125
- 1. کبر 125
- 3. لقمه ی حرام 126
- 10. عبادت و قیامت 127
- اشاره 130
- 1. تجسّم اعمال 134
- 2. تجسّم و جاوانگی اعمال از دیدگاه قرآن 135
- اشاره 135
- الف) دسته ی اول 136
- - حضور عمل در قیامت 138
- اشاره 138
- ب) دسته ی دوم 138
- - اتیان عمل در قیامت 140
- ج) آیات دسته ی سوم 141
- اشاره 142
- - جزای انسان مکتسبات اوست 142
- د) آیات دسته ی چهارم 142
- اشاره 143
- ه_) آیات دسته ی پنجم 143
- - اعمال بد و ناروا، عین آتش و عذاب است 143
- - جزای بدکاران تنها اعمال آنان است 143
- - تجسّم اعمال بُخل ورزیده شده 144
- الف) دسته ی اول 145
- 3. تجسّم و جاودانگی اعمال از دیدگاه روایات 145
- اشاره 145
- ب) دسته دوم 147
- ج) دسته ی سوم 149
- احباط اعمال 152
- 1- کفر 157
- 2- شرک 157
- اشاره 157
- -3 نفاق: 158
- 5- تکذیب معاد 160
- 4- ارتداد 160
- 6- نپذیرفتن ولایت حضرت علی علیه السلام 161
- 7- ترک عمدی نماز 161
- 9- ریا 162
- 8- راضی نبودن به قضای الهی 162
- 12- عجب و خودبزرگ بینی 163
- 11- حسد 163
- 13- طمع 164
- تکفیر اعمال 165
- 1- اسلام و ایمان 167
- عوامل تکفیر 167
- اشاره 167
- 2- اجتناب از گناهان کبیره: 168
- 5- ذکر و یاد خدا 169
- 4- تلاوت قرآن 169
- 7- شفاعت 170
- 8- صدقه 170
- 10- ولایت و محبّت اهل بیت 171
- اشاره 173
- اشاره 174
- اشاره 176
- - حقیقت مرگ 177
- - قانون کلّی مرگ 178
- - مرگ از منظر روایات 180
- - لحظه ی مرگ 183
- - کیفیت مرگ 185
- - هراس از مرگ 191
- - آثار یاد مرگ 194
- اشاره 197
- 2- اعتقاد به برزخ و تأثیر آن 197
- - عالم قبر یا برزخ 199
- - فشار قبر 204
- - عوامل فشار قبر 205
- - عوامل نجات از فشار قبر 207
- - حیات برزخی 209
- - اثر اعتقاد به برزخ 213
- اشاره 215
- - نفخ صور 216
- - حشر در قیامت 219
- - هول قیامت 222
- - قیامت 224
- _ اسامی واوصاف قیامت 224
- اشاره 224
- _ رستاخیز 225
- _ مرصاد 226
- _ کنار رفتن پرده ها 227
- _ غبن 229
- اشاره 230
- 4_ اعتقاد به گواهان قیامت و تأثیر آن 230
- _ پیامبران 231
- _ امامان علیهم السلام : 232
- - فرشتگان 234
- _ زمان 236
- اعضا و جوارح 237
- اشاره 239
- _ همگانی نبودن حساب 241
- _ انواع حساب 243
- _ میزان اعمال در قیامت 246
- _ موازین در قیامت 248
- _ صراط 249
- _ صراط در آخرت 253
- اشاره 255
- 6_ اعتقاد به شفاعت و تأثیر آن 255
- ب) شفیعان درگاه الهی 263
- ج) شفاعت پیشوایان دینی 267
- د) شفاعت انبیا 269
- و) شفاعت مؤمنان 270
- ه_) شفاعت فرشتگان 271
- ی) شفاعت اعمال صالح 272
- موانع شفاعت 275
- اشاره 275
- 1- کفر 275
- 2- شرک 275
- 3- ظلم 276
- 6- سبک شمردن نماز 277
- 5- ممانعت از پرداخت مهر 277
- 7- غشّ در معامله 278
- اشاره 279
- 7- اعتقاد به بهشت و جهنّم و تأثیر آن 279
- _ بهشت فضل الهی 282
- اشاره 283
- _ نعمت های مادّی و معنوی بهشت 283
- 1- باغ های بهشت 284
- 3- قصرهای بهشتی 284
- 2- سایه های بهشتی 284
- 4- فرش ها و ارائک 285
- 5 _ غذاهای بهشتی 285
- 6 _ شراب های طَهُور 286
- اشاره 289
- 8_ اسباب ورود به بهشت 289
- 1- ایمان و عمل صالح 289
- 3- احسان و نیکوکاری 290
- 2- تقوا 290
- 4- ترک هواپرستی 291
- 5_ اخلاص 291
- _ جهنّم و حقیقت آن 292
- الف- شدّت فوق العاده ی عذاب های دوزخیان 299
- اشاره 299
- ب _ غذای دوزخیان 300
- ج _ لباس دوزخیان 301
- _ اسباب ورود به جهنّم 302
- 1_ کفر و نفاق 302
- اشاره 302
- 2_ نافرمانی خداوند 303
- 3_ پیروی از شیطان 303
- 5_ دنیا پرستی 304
- 8_ خوردن مال یتیم 305
- 7_ منع زکات 305
- اشاره 307
- آثار فردی معاد 308
- اشاره 308
- اشاره 309
- معنایافتن زندگی 309
- - برطرف شدن اضطراب 314
- - مسئولیّت پذیری 315
- امور مورد محاسبه 318
- - ارضای میل جاودانگی انسان 323
- - بندگی خدا 325
- شوق لقای الهی 326
- آثار اجتماعی معاد 328
- اشاره 328
- - رشد و پرورش فضائل اخلاقی در جامعه 328
- - تأمین امنیّت اجتماعی 329
- - ایثار و فداکاری 330
1- [1] . حکمت عبادات، صص 23 24.
2- [2] . تفسیر نورالثقلین، ج 5، ص 132، به نقل از تفسیر المیزان، ج 18، ص 586.
در حدیث دیگری از امام صادق علیه السلام می خوانیم که امام حسین علیه السلام در برابر اصحابش آمد و چنین فرمودند:
«اِنَّ اللّه عَزَّوَجَلّ ما خَلَقَ الْعِبادَ اِلاّ لِیعرفُوه، فاذَا عرِفُوهُ عَبِدُوهُ، فَاذا عَبْدُوه اِسْتَغْنُوا بِعِبادَتِهِ عَن عِبادَهِ مَن سِواه؛(1)خداوند بزرگ بندگان را نیافریده مگر به خاطر این که او را بشناسند، هنگامی که او را بشناسند عبادتش می کنند، و هنگامی که بندگی او کنند از بندگی غیر او بینیاز می شوند».
و در آخر این که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در باب ارزش معنوی عبادت فرمودند:
«أفضَل الناس مَن عَشِقَ الْعِبادَهَ وَ عانَقَها وَ باشَرَها بِجَسِدِهِ وَ تَفْرَّغَ لَهَا؛(2) برترین مردم کسی است که عاشق عبادت باشد پس با آن معانقه کند و او را دوست بدارد و با بدن خود با آن مباشرت کند و برای آن از همه چیز فارغ شود».
4. عبادت چیست؟
پ
عبادت به معنی اطاعت است. در کتب لغت از جمله، «قاموس»، عبادت به معنای طاعت معنا شده است. «مصباح المنیر» آن را به معنی «خضوع» و انقیاد» گرفته است.(3)
در کتاب شریف «التحقیق فی کلمات القرآن المجید» آمده است: «اصل در ماده ی عبادت، نهایت تذلّل در قبال مولا همراه با اطاعت می باشد»(4)