معاد و آثار اعتقاد به آن صفحه 199

1- [1] . سوره ی رحمن،آیه ی 20.

2- [2] . تفسیر المیزان، ج18، ص97.

3- [3] . سوره مؤمنون، آیات 100-99.

4- [4] . تفسیر قمی، ج2، ص242.

برای شما ندارم؛ زیرا در قیامت ما به شما سزاوارتریم و در آن مرحله ها ما می توانیم شما را مشمول شفاعت خودمان قرار بدهیم».

برخی از تفاسیر برزخ را عین ثواب یا عقاب دانسته است؛ زیرا امام صادق علیه السلام فرمودند:

برزخ همان قبر است: «البَرزَخُ هُو القَبر وَ العِقابُ بینَ الدُّنیا وَ الاخِرَهِ وَ الدَّلیلُ علی ذلک قول العالم: «و اللّه ما نَخاف علیکم اِلاّ البَرزخ؛(1) آن حضرت، جهان برزخ را فاصله ی میان زمان مردن تا زمان قیام قیامت معرفی کرده است:

«القَبرُ مُنذِ حینَ مَوتِهِ اِلی یومِ القِیامَهِ»(2)

- عالم قبر یا برزخ

«کلمه ی «قبر» به معنای مدفن است. در مفردات، راغب گفته است: «مَقَرُّ المَیتِ»(3) یعنی؛ قبر محل و قرارگاه میت است. «ثُمَّ أماتَهُ فَاقبره»(4) سپس او را بمیراند و در قبر کرد. جمع آن قبور است: «وَ اَنّ اللّه َ یبعَثُ مَن فِی القُبورَ»(5) از دیدگاه قرآن و روایات، برزخ و قبر یک چیز است، که گاهی از آن به «عالم قبر» و گاهی به «جهان برزخ» یاد می شود.