معاد و آثار اعتقاد به آن صفحه 20

1- [1] . تفسیر مجمع البیان، ج 7 و 8، ص 678.

2- [2] . نهج البلاغه، خطبه ی 109.

)کُلَّما نَضِجَت جُلُودُهم بَدَّلَنهُم جُلُودا غَیرَها لِیذُوقُوا العَذَابَ((1) سؤال کرد، که آیا با گناه دیگران این کار را انجام می دهد و عذاب می کند؟ حضرت فرموند: وای بر تو، این پوست همان پوست اوّلی است (به اعتباری) و غیر آن است (به اعتبار دیگر).

ابن ابی العوجا عرض کرد، برای من از أمر دنیا مثالی بیاور تا بهتر بفهمم. آن حضرت فرموند: آیا دیدی که اگر مردی خشتی را گرفته و بشکند، سپس آن را در قالب خودش بریزد، این خشت همان خشت اولی است، (از جهت موادش) و غیر آن است (از جهت شکل و صورت)».(2)

در توضیح این حدیث علّامه ی مجلسی رحمه الله می فرماید:

«احتمال دارد که مراد این باشد که خشت بعینه خشت می شود و امّا آنچه که اختلاف است در صفات و عوارضش است، یا این که در خشت اوّلی و دومی ماده اش یکی است؛ و لکن از حیث تشخّص و عوارض با هم فرق دارند».(3)

2- ایمان به معاد و آثار آن

«معاد» از اصول عقاید اسلامی جایگاه ویژه ای در اعتقادات داشته و تأثیر شگرفی در مراقبت بر گفتار و رفتارهای انسانی دارد. ایمان به روز جزا و یقین داشتن به حشر و نشر و اطمینان به وقوع روز حساب، در پرورش و پالایش اندیشه و روح انسان و تربیت معنوی او نقش کارساز و مهم دارد و همین امر سبب اعتقاد و اهتمام بسیار دین به آن است.