معاد و آثار اعتقاد به آن صفحه 203

1- [1] . بحارالانوار، ج6، ص223.

2- [2] . همان، ص233.

نعمت بشارت و نوید می دهند و دو فرشته اخیر او را به نقمت و عذاب؛ زیرا او در دنیا منکر فرمان خدا بود».(1)

به عقیده ی گروهی از دانشمندان سؤال قبر ویژه ی افرادی است که ایمان محض دارند یا کافر محض هستند؛ امّا از سایر مردم موقتاً دست کشیده، به حال خود رها می شوند.

این گروه از اندیشوران به روایاتی از جمله حدیثی از امام باقر علیه السلام استناد می کنند:

«لایسالُ فِی القَبر الاّ مِن مَحض الایمان محضاً أو محض الکفر محضاً. فقلت لَه: فَسائرُ النّاس؟ فَقال یلهی عَنهم؛(2) لیکن قول حق مفاد روایاتی است که همه ی انسان ها را مشمول سؤال و جواب می داند؛ گرچه شدّت و ضعف دارد؛ برخی کمتر و بعضی بیشتر مورد سؤال قرار می گیرند».(3)

مرحوم علّامه ی طباطبایی رحمه الله درباره ی سؤال قبر و حال انسان در عالم برزخ مثال جالبی را ذکر کرده و می فرماید:

«حال انسان در زندگی برزخی شبیه حال کسی است که برای رسیدگی اعمالی که از او سر زده به یک سازمان قضایی احضار و مورد بازجویی و بازپرسی قرار گرفته و پرونده اش تکمیل و در انتظار محاکمه در بازداشت به سر می برد».(4)