معاد و آثار اعتقاد به آن صفحه 31

1- [1] . شواهد الربوبیه، مشهد سوم، اشراق دوم، ص 212.

می یابد به نام «نفس» که فراتر از این بدن مادّی می باشد و حدّ ماده بر آن منطبق و صادق نیست، و هیچ یک از احکام لازم ماده در آن یافت نمی شود، و با نقص اعضا و جوارح بدن چیزی از آن حقیقت کاسته نمی شود.

1- نفس در منظر قرآن

درباره ی معنای نفس در آیه ی شریفه ی:

)کُلُّ نَفسٍ ذائِقَهُ المَوتِ وَ نَبلُوَکُم بِالشَّرِّ وَ الخَیرِ فِتنهً وَ الَینا تُرجَعُونَ((1)

«هر انسانی طعم مرگ را می چشد و شما را با بدی ها و خوبی ها آزمایش می کنیم، و سرانجام به سوی ما باز گردانده می شوید».

علّامه طباطبایی رحمه الله در تفسیر المیزان می نویسد:

«کلمه ی «نفس» - آن طور که دقّت در موارد استعمالش افاده می کند - در اصل به معنای همان چیزی است که به آن اضافه می شود پس «نفس الحجر» به معنای همان حجر (سنگ) است. بنابراین اگر این کلمه به چیزی اضافه نشود هیچ معنایی ندارد و نیز با این بیان هر جا استعمال بشود منظور از آن تأکید لفظی خواهد بود مثل این که می گوییم: «جائنی زید نفسه = نفس زید خودش نزد من آمد»... لیکن بعد از معنای اصلی استعمالش در شخص انسانی که موجودی مرکب از روح و بدن است شایع گشته و معنای جداگانه ای شده که بدون اضافه هم استعمال می شود ... همین کلمه (نفس) را در روح انسانی استعمال کردند، چون آنچه مایه ی تشخص شخصی انسانی است علم و حیات و قدرت است که آن هم قائم به روح آدمی است».(2)