معاد، یا، بازگشت به جدی ترین زندگی صفحه 125

1- برای روشن شدن این موضوع به نکته هفتم از کتاب «ده نکته از معرفت نفس» رجوع فرمایید.

هنگام مرگ باشند «وَ یُمَثَّلُ لَهُ رَسول الله صلی الله علیه و آله و امیرالمؤمنین و فاطمه و الحسن و الحسین و الائمه مِنْ ذُرّیَّتَهُم علیهم السلام».(1) و مؤمن در آن حال با مشاهده حضرات معصومین علیهم السلام و با مشاهده انوار آن ها که جلوات وجه الله هستند، آنچنان مبتهج می گردد که هیچ چیز برای او محبوب تر از این حالت نمی باشد. این اشتیاق آنچنان وجود او را فرا می گیرد که به سرعت به سوی برزخ و قیامت می شتابد، چرا که آن حضرات جلوه واقعی و کامل فطرت او هستند که عمری تلاش می کرد در جهت آن گام بردارد و لذا از این طریق به مقصد واقعی خود دست می یابد و راضی می شود.

پیدا است که هر کدام از مؤمنین به اندازه منزلت عبودی خود و به تناسب تبعیت و ولایت و محبت خویش نسبت به آنان، از این حضور و از آثار و برکات آن و راه گشایی هایی که برایش می کنند، بهره مند خواهد شد.

قبل از آن که بحث برزخ را به پایان برسانیم و وارد بحث در موضوع قیامت شویم، ذکر چند نکته به شرح زیر ضروری خواهد بود:

اهمیت یاد اموات

گرچه قبر حقیقی انسان، عالم برزخ اوست که در آن جا متنعم و یا معذب است، اما اخبار زیادی که از پیشوایان اسلام رسیده دلالت بر این دارد که عُلقه مادی عالم ارواح به طور کامل از افراد در دنیا قطع نمی گردد و آنان از دیدار بازماندگان و زندگان که بر سر قبرهایشان می روند، بی خبر