معاد، یا، بازگشت به جدی ترین زندگی صفحه 25

1- چهل حدیث، ص461.

2- حیات پس از مرگ، علامه طباطبایی«رحمه الله علیه»، فصل اول به نقل از فروع کافی.

«اگر عبادتی چنین باشد که قلب از آن به هیچ وجه خبر نداشته باشد و از آن آثاری در باطن پیدا نشود، در عوالم دیگر محفوظ نمی ماند و از نشئه مُلک به نشئه ملکوت بالا نرود و ممکن است در شدائد سکرات خدای ناخواسته صورت آن به کلّی از صفحه قلب محو شود و انسان با دست خالی به پیشگاه مقدس حق برود».(1)

شرط جواب گویی به ملائکه عالم قبر، نقش بستن عقاید حقّه در لوح دل است، به نحوی که آن عقاید، صورت باطن نفس شود این در صورتی است که به شدت با آن عقاید حقّه مأنوس شده باشد.

قبض روح و تناسب آن با مُتَوَفّی

قبض روح؛ آخرین مرحله از سکرات موت و اولین مرحله از قدم گذاردن به عالم برزخ است و خداوند از طریق توفّی و قبض روح، جهت کلی روح انسان را از دنیا به برزخ و قیامت می کشاند و در این حالت است که اگر انسان جهت روحش دنیایی باشد با سختی های طاقت فرسایی روبه رو خواهد شد و بر عکس؛ آن هایی که عمری در جهت نیل به لقاءالله، صراط عبودیتِ حق را طی می کردند، با قبض روح، به بزرگترین هدف خود دست می یابند و خداوند در این رابطه می فرماید:

«الَّذِینَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلآئِکَهُ طَیِّبِینَ، یَقُولُونَ سَلامٌ عَلَیْکُمُ ادْخُلُواْ الْجَنَّهَ بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ»(2)