اوضاع طبیعی و انسانی قیامت از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 67

(140) اوضاع طبيعي و انساني قيامت

و اينكه‌فرموده: «وَ مَنْ يَظْلِمْ مِنْكُمْ نُذِقْهُ عَذابا كَبيرا،» (19/فرقان) مراد از ظلم، مطلق ظلم و معصيت‌است، هرچندكه موردآيات سابق‌خصوص‌ظلم‌به‌معناي‌شرك‌است. جمله «مَنْ يَظْلِمْ مِنْكُمْ...،» از قبيل وضع قانون عمومي در جاي حكم خاص است و نكته آن، اشاره به اين است كه حكم الهي نافذ و جاري است و هيچ كس نيست كه مانع آن باشد يا آن را تأخير بيندازد، گويا فرموده: و چون معبودهايتان شما را تكذيب كنند و نتوانند بلاگردان و يا يار شماباشند، پس حكم عمومي با نفوذ و جرياني كه دارد كسي نمي‌تواند جلوگيـر و تأخيراندازنـده آن شود، پس شما به طور قطع چشنده عذاب خواهيد بود. (1)

1-الميزان ج: 15 ص: 262 .

روزي كه بت و بت‌پرست با هم محشور مي‌شوند (141)

حشر جمعي مشركين و خدايان دروغين

«وَ يَــوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَميعا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذينَ اَشْرَكُوآا اَيْنَ شُرَكآؤُكُـــمُ الَّذيــنَ كُنْتُـمْ تَـزْعُمُـونَ، ثُمَّ لَمْ تَكُنْ فِتْنَتُهُمْ اِلاّ اَنْ قالُـوا وَ اللّـهِ رَبِّنا ما كُنّا مُشْرِكينَ،»

«و روزي كه همگي آنها را محشور مي‌كنيم، به كساني كه شرك ورزيدند مي‌گوييم: كجايند آن شركائي كه براي ما مي‌پنداشتيد، آن وقت است كه عذري ندارندمگر اينكه بگويند به خـدا، كه پروردگار ما است سوگند، ما مشرك نبوديم،» (22 / انعام)

(142) اوضاع طبيعي و انساني قيامت

«اُنْظُـرْ كَيْـفَ كَذَبُــوا عَلــيآ اَنْفُسِهِــمْ وَ ضَــلَّ عَنْهُــمْ ما كانُــوا يَفْتَــرُونَ،»

«اي محمد ببين چگونه به خود دروغ مي‌بندند و چطور از شركائي كه براي خدا ساخته بودند، عين و اثري نمي‌يابند.» (23 / انعام)