- اشاره 1
- سخنی کوتاه از کتاب و مؤلف آن 1
- والد مؤلف 2
- نشو و نما 2
- زهد و دوری از دنیا 3
- نفوذ کلام 4
- حزم نفس و ملکات اخلاقی 6
- پیروزی بر هوای نفس 8
- عرفان و حق پرستی 9
- تحصیلات 10
- مؤلف کتاب 10
- کبش کتیبه از دست رفت 10
- بازگشت به مشهد 11
- عزیمت به عراق 11
- استاد فقه و معارف 12
- تعهّد در وعظ و تبلیغ 14
- مشایخ اجازه حدیث 15
- داستانی شنیدنی 19
- زهد و معارف مؤلف 20
- مقدمه چاپ دوم 25
- اشاره 25
- نام قرآن 26
- نامهای دیگر قرآن 27
- ریشه و صفات قرآن 27
- معنای وحی 29
- کیفیت نزول قرآن 30
- جمع آوری قرآن 33
- تقسیمات قرآن 36
- لغت و لهجه قرآن 36
- پیدایش خط 38
- خطّ قرآن 40
- نخستین اعرابگذاری 41
- دشواری در خواندن قرآن 41
- راه شناسایی آیه 44
- بسم اللّه آیه است یا جزء سوره؟ 45
- نخستین و آخرین آیات 46
- آخرین آیه 47
- علت اختلاف در تعداد آیات 47
- مطالب آیات 49
- کوتاهترین و بلندترین آیه 49
- شماره کلمات و حروف 49
- ترتیب آیات در سورهها 50
- بخش اول قرآن 51
- اشاره 51
- شناخت قرآن به قرآن 53
- دو گواه بر انسان 58
- کور دلی موجب گمراهی است 59
- ابو جهل و مبارزه قدرت 62
- شناخت قرآن از دیدگاه امامان 63
- عقل از دیدگاه قرآن 67
- شناخت عقل 67
- عقل از دیدگاه فلاسفه 68
- عقل از دیدگاه پیشوایان دین 70
- هدایت قرآن از دیدگاه عقل 72
- گواهی از تاریخ 77
- ولید بن مغیره و قرآن 82
- معجزه و اعجاز قرآن 85
- تحدّی قرآن به بلاغت 91
- تأیید بر تحدّی لفظی قرآن 93
- تحدّی قرآن به اخبار غیب 96
- تحدّی قرآن به عدم اختلاف 98
- بخش دوم هستی آفرین در قرآن 104
- اشاره 104
- نقش تابلوهای آفرینش 107
- علم پروردگار از نظر قرآن 108
- قدرت آفریدگار از نظر قرآن 111
- حکمت پروردگار از نظر قرآن 112
- اراده پروردگار از دیدگاه قرآن 118
- اراده غیر از علم است 119
- یکتایی آفریدگار جهان از نظر قرآن 120
- فعل خداوند از دیدگاه فلاسفه 131
- فعل خدا از دیدگاه صوفیّه 132
- مقدّمه 135
- بخش سوّم چشم اندازی کوتاه به نظریات فلاسفه و صوفیه در خداشناسی و نقد آن 135
- فصل اول سیری کوتاه در نظریات فلاسفه و نقد آن 135
- چشم اندازی به فلسفه مادّی 137
- پاسخ به مادّیون 140
- پس این همه تدبیر از کجاست؟ 142
- تابلو متحرک 142
- نادره روزگار 144
- داوری 145
- ارشاد عقلی 145
- انتخاب طبیعی نادرست است 149
- فلاماریون و چشماندازی به طبیعت 151
- اشاره 152
- دورانهای تاریخ فلسفه 152
- دوران نخستین 153
- اوپانیشادهای کهن 153
- اشاره 153
- ظهور مهاویرا و بودا 154
- زرتشت (600- 1000 ق م) 155
- دانایان هفتگانه 156
- فلسفه در یونان 156
- تحلیلی از دوران اول 158
- دوره استدلال جزمی 159
- دوره تمثیل 159
- تحوّل فکر بشر 160
- علل پیدایش استدلالهای گوناگون 160
- دوران دوم تاریخ فلسفه 161
- اشاره 161
- سقراط (469 ق م) 162
- افلاطون (427 ق م) 162
- دوران سوم تاریخ فلسفه 164
- ارسطو (384 ق م) 164
- اشاره 164
- فلسفه در اسلام 166
- چهره اندیشه در اسلام 167
- قرون وسطی 167
- دوران چهارم تاریخ فلسفه 168
- تحوّل فلسفه در عقاید نتیجه بخش نیست 174
- لغزش فلاسفه در برخی امور 180
- تضادّ قرآن و روایات با مطالب فلاسفه 184
- مباحث کلامی و فلسفی در اسلام 186
- پیدایش معتزله و اشاعره 190
- اشاره 196
- فصل دوم نگاهی کوتاه به آراء عرفا و متصوّفه در اسلام 196
- معنای صوفی و تعریف تصوّف 197
- نظریات درباره پیدایش تصوّف 198
- تاریخ پیدایش تصوّف 201
- تصوّف در قرن سوم و چهارم 203
- تأثیر مسیحیّت در تصوّف 209
- تأثیر فلسفه نوافلاطونی 210
- تأثیرات آیین بودایی و مانوی 212
- تصوّف در قرن پنجم و ششم 212
- تصوّف در قرن هفتم 216
- تصوّف در قرن هشتم و نهم 218
- تصوّف در قرن دهم 221
- نظر محققان درباره تصوّف 223
- نقدی بر نظریه آقای سعید نفیسی 227
- 1) وحدت وجود 231
- روش صوفیه حق نیست 231
- اشاره 231
- اشاره 231
- عبادت خدا در چهره گوساله 235
- مخالفت قرآن با این روش 241
- گفتار پیشوایان دین در تنزیه خداوند 243
- 2) کشف و شهود 247
- اشاره 247
- راه کشف و شهود، مخالف علم و عقل 249
- 3) شیخ، ولیّ و اجازه خرقه 252
- 4) ذکر و فکر 269
- 5) وجد و سماع 273
- اشاره 287
- بخش چهارم خداشناسی از راهی طبیعی 287
- شناسایی فطرت از راه طبیعی 289
- شناسایی فطرت در قرآن و گفتار امامان 294
- آشنایی به اسرار آفرینش فطرت را بارزتر میسازد 298
- جهان گیاهان 300
- اشاره 300
- نقش برگ در اندام گیاه 302
- رمز بقاء گل در طبیعت 303
- قانون وراثت در گیاهان 304
- جهان جانوران 306
- اشاره 306
- جهتیابی جانوران 307
- هواپیمای جاندار 309
- کنترل و موازنه در عالم 311
- دعوت پیشوایان به راه قرآن 318
- بنیاد معرفت فطری 319
- اشکال به عالم ذر و پاسخ آن 322
- ساختمان بدن انسان 324
- چرا عالم ذر را از یاد بردهایم 325
- راز تعلّق روح به بدن 326
- حکمت عالم ذر 326
- پیامبر هم به فطرت دعوت میکند 329
- الله اکبر آغازگر دعوت اسلام 331
- جایگاه «لا اله الّا اللّه» در دعوت پیامبر 334
- تسبیح 335
- ایمان نخستین درخشش معرفت 339
- مراتب معرفت 342
- حقیقت معرفت 345
- معرفت خدا از دیدگاه امامان 351
- عبادت عامل تجلّی معرفت 352
- نماز رابطه مستقیم با خدا 354
- اهمیّت حضور قلب در نماز 359
- گوشههایی از رازهای نماز 360
- شهادت خدا بر صدق پیامبر در نماز 362
- نماز اوّل وقت 363
- پیامبر و امام از دیدگاه قرآن 365
- خلفا عالم به قرآن نبودند 369
- خلفای بنی امیّه و بنی عبّاس 373
- دانایی امامان به تمام قرآن 374
- حدود نماز 376
- حدود زکات 377
- روزه و حج 378
- دین اسلام یا مذهب شیعه 379
- گواهی علم امامان به حقّانیّت مذهب شیعه 383
- نامه امام علی (علیه السّلام) به مالک اشتر 388
- گزیده منابع 391
اجراهم فی اصلاب الرجال و ارحام النّساء، و هم الذین یخرجون الی الدنیا حتی یسئلوا عن المیثاق، و اما قوله غیر مخلقه، فهم کل نسمة لم یخلقهم الله عز و جل فی صلب آدم حین خلق الذر، و اخذ علیهم المیثاق، و هم النطف من العزل و السقط، قبل ان ینفخ فیه الروح و الحیات و البقاء. «49»
مخلّقه ذرّاتی میباشند که پروردگار آنها را در صلب آدم آفرید، و از آنها به بندگی خود پیمان گرفت، و پس از آن آنها را به صلب (پشت) های مردان و رحمهای زنان انتقال داد و همین ذراتند که به دنیا میآیند تا از آنها درباره پیمان سئوال شود و «غیر مخلقه» آن ذراتیاند که خداوند در موقع اخذ پیمان در پشت آدم قرارشان نداد. زیرا آنها نطفههاییاند که به ثمر نمیرسند و پیش از آنکه روح و حیات در آنها دمیده شود، عزل یا سقط میشوند.
ساختمان بدن انسان
با نگرشی در آنچه گفته شد، آشکار میشود که ساختمان وجود انسان از سه گونه عناصر شکل پذیرفته است:
1- روان که موجودی معنوی و جوهری ملکوتی از عالم برین و فرشتگان میباشد.
2- تن که کالبد جسمانی است، و از گرد آمدن اجزاء گوناگون مادی شکل پذیرفته، فناپذیر و دگرگون شونده است.
3- ذرات اصلی بدن که در درون کالبد، قرار دارند و در حقیقت اسکلت ثابت بدن انسان است که این هیأت و شکل ترکیبی بدن آن را پوشانیده است و آن ذرات، همان است که در «عالم ذر» پیمان بندگی از آنها گرفته شد و در پشت پدران و ارحام مادران وجود دارند. و در این دنیا همان ذرات در بدن انسان موجود (49)- بحار الانوار، ج 5.