- سرآغاز … 1
- پیش گفتار … 4
- بخش یکم نگاهی به علم جدل … 6
- جدال در لغت … 6
- اشاره 6
- جدال در قرآن … 7
- اشاره 7
- قرآن کریم و تعلیم روش استدلال … 10
- قرآن کریم و استدلال های پیامبران پیشین … 13
- جدل حق: استفاده از حجّت معتبر … 17
- حجّت معتبر: کتاب و سنّت … 19
- نگاهی به آداب مناظره و جدل … 24
- بخش دوم جدل در علم کلام … 26
- دانشمندان اسلامی و تعریف علم کلام … 26
- اشاره 26
- قاضی ایجی … 27
- سعدالدین تفتازانی (2) … 28
- فیاض لاهیجی (2) … 29
- اصول دین و کتاب های امامیه … 31
- اصول دین و کتاب های اهل سنّت … 32
- موضوعات کتاب های اصول دین … 33
- اشاره 33
- آیا علم کلام از عوامل شکست های ماست؟ … 35
- تأثیر علم کلام در گرایش به تشیّع … 38
- برخی مسائل اختلافی در علم کلام … 39
- امامت و اصول دین … 41
- وجوب امامت … 41
- اشاره 41
- امامت چیست؟ … 44
- امامت، جزء اصول دین است … 48
- 1. دیدگاه اهل سنّت … 51
- اشاره 51
- تعیین امام با کیست؟ … 51
- اشاره 51
- نقد دیدگاه اهل سنّت … 52
- 2. دیدگاه شیعه … 54
- امام بعد از پیامبر کیست؟ … 57
- ادلّه شیعه بر امامت حضرت علی … 58
- شیعه امامیه و پایبندی به جدال احسن … 59
- اشاره 59
- نمونه هایی از استدلال های شیعه … 59
- استدلال به حدیث «مدینه العلم» … 62
- استدلال به حدیث «طیر» … 64
- موضع شیعه در برابر هجوم مخالفان … 67
- اشاره 67
- 2. نگارش کتاب هایی در رد مخالفان … 67
- 1. نگارش کتاب های استدلالی … 67
- جاحظ و سید بن طاووس … 72
- قاضی عبدالجبّار و سید مرتضی … 73
- شهاب الدین شافعی و شیخ نصیرالدین قزوینی … 74
- ابن تیمیّه حرّانی و پاسخ به دیدگاه او … 75
- یوسف اعور واسطی و شیخ عزّ الدین حلّی … 76
- ابن حجر هیتمی مکّی و قاضی نور اللَّه شوشتری … 76
- مولوی عبدالعزیز دهلوی و سید میر حامد حسین لکهنوی … 78
- نگاهی به کتاب نهج الحقّ و کشف الصّدق … 79
- کتابنامه … 86
شماره صفحه در کتاب - ص: 42
***
قاضی ایجی …
قاضی عضدالدین ایجی (1) درگذشته سال 756 هجری در این باره می گوید:
کلام، علمی است که از طریق احتجاج و دفع شبهات، اثبات عقاید دینی را میسّر می سازد.
او در ادامه می گوید: فواید علم کلام، عبارتند از:
1. رهایی از بند تقلید و دستیابی به اوج یقین.
2. راهنمایی هدایت جویان از طریق آشکار نمودن مسیر، و مجبور کردن معاندان به ارائه برهان.
3. پاس داری از اصول دین در برابر شبهات دروغگویان.
4. بنیان نهادن علوم شرعی بر پایه علم کلام؛ چرا که این علم، پایه
1- . نام کامل او عضدالدین ابوالفضل عبدالرحمان بن احمد بن عبدالغفّار بن احمد ایجی شیرازی شافعی است که به منصب قضاوت، اشتغال داشت، وی پس از سال هفتصد هجری در «ایج» از توابع شیراز به دنیا آمد و در علم اصول، معانی، بیان، نحو، فقه و کلام تبحّر یافت. از تألیفات وی می توان به الرساله العضدیه فی الوضع، جواهر الکلام، الفوائد الغیاثیه، شرح مختصر ابن الحاجب و المواقف فی علم الکلام، اشاره نمود. ایجی به سال 756 ه در حالی که در قلعه «دریمیان» زندانی بود، درگذشت. برای آگاهی بیشتر در این زمینه ر. ک: طبقات الشافعیه الکبری- اثر سبکی-: 10/ 46، شماره 1369، الدرر الکامنه: 2/ 196، شماره 2279، معجم المؤلّفین: 2/ 76، شماره 6756، الأعلام: 3/ 295.