- سرآغاز … 1
- پیش گفتار … 4
- بخش یکم نگاهی به علم جدل … 6
- اشاره 6
- جدال در لغت … 6
- جدال در قرآن … 7
- اشاره 7
- قرآن کریم و تعلیم روش استدلال … 10
- قرآن کریم و استدلال های پیامبران پیشین … 13
- جدل حق: استفاده از حجّت معتبر … 17
- حجّت معتبر: کتاب و سنّت … 19
- نگاهی به آداب مناظره و جدل … 24
- دانشمندان اسلامی و تعریف علم کلام … 26
- اشاره 26
- بخش دوم جدل در علم کلام … 26
- قاضی ایجی … 27
- سعدالدین تفتازانی (2) … 28
- فیاض لاهیجی (2) … 29
- اصول دین و کتاب های امامیه … 31
- اصول دین و کتاب های اهل سنّت … 32
- موضوعات کتاب های اصول دین … 33
- اشاره 33
- آیا علم کلام از عوامل شکست های ماست؟ … 35
- تأثیر علم کلام در گرایش به تشیّع … 38
- برخی مسائل اختلافی در علم کلام … 39
- اشاره 41
- وجوب امامت … 41
- امامت و اصول دین … 41
- امامت چیست؟ … 44
- امامت، جزء اصول دین است … 48
- اشاره 51
- اشاره 51
- تعیین امام با کیست؟ … 51
- 1. دیدگاه اهل سنّت … 51
- نقد دیدگاه اهل سنّت … 52
- 2. دیدگاه شیعه … 54
- امام بعد از پیامبر کیست؟ … 57
- ادلّه شیعه بر امامت حضرت علی … 58
- شیعه امامیه و پایبندی به جدال احسن … 59
- اشاره 59
- نمونه هایی از استدلال های شیعه … 59
- استدلال به حدیث «مدینه العلم» … 62
- استدلال به حدیث «طیر» … 64
- 2. نگارش کتاب هایی در رد مخالفان … 67
- اشاره 67
- موضع شیعه در برابر هجوم مخالفان … 67
- 1. نگارش کتاب های استدلالی … 67
- جاحظ و سید بن طاووس … 72
- قاضی عبدالجبّار و سید مرتضی … 73
- شهاب الدین شافعی و شیخ نصیرالدین قزوینی … 74
- ابن تیمیّه حرّانی و پاسخ به دیدگاه او … 75
- یوسف اعور واسطی و شیخ عزّ الدین حلّی … 76
- ابن حجر هیتمی مکّی و قاضی نور اللَّه شوشتری … 76
- مولوی عبدالعزیز دهلوی و سید میر حامد حسین لکهنوی … 78
- نگاهی به کتاب نهج الحقّ و کشف الصّدق … 79
- کتابنامه … 86
شماره صفحه در کتاب - ص: 66
***
تعیین امام با کیست؟ …
اشاره
در پاسخ این پرسش که تعیین امام با کیست؟ دیدگاه شیعه و اهل سنّت را بیان می کنیم.
1. دیدگاه اهل سنّت …
اشاره
گفتیم که بیشتر علمای اهل سنّت، امامت را جزء فروعِ مرتبط با اعمال مکلّفین می دانند؛ گویی مقصود این دیدگاه این است که نصب امام، بر امّت واجب است نه بر خداوند. سعدالدین تفتازانی در این باره می نویسد:
از دیدگاه ما و عموم معتزله، نصب امام از سوی مردم واجب نقلی است. اما برخی معتزله، نصب امام از سوی مردم را واجب عقلی می دانند. شیعیان معتقدند که نصب امام بر خداوند، واجب است … ما برای اثبات اعتقاد خود، مستندات و دلایلی داریم …
نخستین و عمده دلیل ما اجماع و اتفاق نظر صحابه است تا جایی که نصب امام را از مهم ترین واجبات دانسته و به جای دفن رسول خدا صلی اللَّه علیه وآله به نصب امام پرداختند … (1) جای شگفتی است که اهل سنّت، نصب امام را واجب می دانند …
امّا معتقدند که پیامبر خدا صلی اللَّه علیه وآله بی هیچ وصیّتی در این زمینه، به
1- . شرح المقاصد: 5/ 235 و 236.