ترجمه اعتقادات شیخ صدوق صفحه 88

اینست معنی قول الهی. إِنَّ رَبَّکَ لَبِالْمِرْصادِ (سوره فجر آیه 13) بدرستی که پروردگار تو هر آینه در کمینگاه است.

و حق تعالی میفرماید: بعزت و جلالم قسم که از من تجاوز نمینماید ظلم هیچ ظالمی

و اسم عقبه ای از آنها رحم است و نام عقبه ای امانت است و اسم عقبه ای نماز و باسم هر فریضه و امری و نهیی عقبه ایست که بنده نزد آن محبوس می شود و اللَّه اعلم.

باب (بیست و هشتم) اعتقاد در حساب و میزان

ابن بابویه رحمه اللَّه علیه گوید: «1» اعتقاد ما در باب حساب اینست که آن حقست، بعضی حسابها را حقتعالی خود میرسد، و بعضی را حجتهای خدا صلوات اللَّه علیهم میرسند، حساب انبیاء و رسل و ائمه را حقتعالی خود

و موازین تعدیل نمودن میانه اعمال و جزاء بر آنها است و قرار دادن هر جزائی در جای خودش و رسانیدن هر صاحب حقی را بسوی حقش پس نیست معنی آن بر آنچه رفته اند بسوی آن حشویه از آنکه در قیامت ترازوهائی است مانند ترازوهای دنیا از برای هر ترازوئی دو کفه باشد گذارده شود عملها در آنها؛ زیرا که عملها اعراض میباشند یعنی نه جواهر و

نه اعراض صحیح نمیباشد وزن نمودن آنها و جز این نیست که اعمال موصوف میگردند بثقل و خفت بر وجه مجاز و مراد به ثقل و خفت اعمال که ثقیل آن ها آنهائی است که بسیار بوده باشد قدرش و مستحق ثواب بزرگ باشد و حقیقت آنها آن چیزی است که کم بوده باشد قدرش و مستحق ثواب بسیار نمیباشد.

و خبری که وارد شده است که امیر المؤمنین علیه السّلام و امامان از ذریه او علیهم السّلام ایشانند موازین، پس مراد از این خبر آن است که ایشانند تعدیل کننده و سنجنده میان اعمال و آنچه مستحق میباشند بازاء آنها و ایشانند حکم کننده در آن ها بآنچه واجب و عدل میباشد، و گفته می شود که فلان کس نزد من در میزان فلان کس است، قصد می شود بآن که نظیر آن کس است و گفته می شود که کلام فلان کس نزد من وزن دارتر است از کلام فلان کس و مراد بآن آن است که کلامش بزرگتر و برتر است از حیثیت قدر.

و آنچه یاد نموده است خداوند آن را و ترسانیده است از آن جز این نیست که آن نگاهداشتن بر اعمال است بجهه آنکه او مطلع است بر اعمال بنده و خلاصی نخواهد جست بنده از وبال آن ها، یعنی آنکه خداوند مطلع نگردد بر آن و هر کس را که خدا درگذرد از او در آن رستگار شود بنجات و هر آن کس که سنگین باشد ترازوهایش بسبب بسیاری استحقاقش ثواب را پس این گروه ایشانند رستگاران و هر آن کس که سبک باشد ترازوهایش بسبب کمی اعمالش از طاعات پس این گروه کسانی اند که زیان نموده اند نفسهای

خود را، و در جهنم مخلدند و قرآن جز این نیست که فرود آمده است بلغت عرب و بر وفق حقیقت آن و مجاز آن و فرود نیامده است بر لفظهای عوام و آنچه پیش گیرد بسوی دلهای ایشان از باطل- مفید-