آرای وهابیت در ترازوی قرآن و سنت صفحه 65

ص:77

می‌داند وآن را شرک می‌پندارد.(1)

وهابیان به پیروی از محمدبن عبدالوهاب، توحید را سه نوع می‌دانند:

١. توحید ربوبیت

توحید ربوبی، یعنی اعتقاد به اینکه خداوند متعال، خالق، رازق، زنده‌کننده و میراننده بندگان است و در افعال خود، مانند خلق، رزق، حیات و. . . یگانه است.

به اعتقاد وهابیان، مشرک، یهودی، نصرانی و مجوسی به توحید اقرار کردند و غیر از دهریون در زمان گذشته و شیعه در زمان کنونی، کسی آن را انکار نکرده است.(2)با چنین توحیدی، انسان مسلمان نمی‌شود، خون و مالش احترام ندارد و باعث نجات او از آتش نمی‌شود، مگر اینکه به توحید در الوهیت معتقد باشد و این توحید ریشه در فطرت دارد.(3)

٢. توحید الوهیت

توحید الوهیت به معنای یگانه‌دانستن خداوند در عبادت است؛ یعنی توحید خدا در افعال بندگان، همچون دعا، نذر، قربانی و. . . . این توحید همواره مورد نزاع بوده است و همان توحیدی است که پیامبران برای امت‌های خویش آورده‌اند. در واقع پیامبران، توحید ربوبی را که امت‌ها بدان اعتقاد داشتند، تثبیت کردند و آنان را به توحید الوهیت دعوت کردند.(4)

1- کتاب التوحید، محمد بن عبدالوهاب، ص۴٠.
2- این ادعا خلاف واقع است و شیعه معتقد به توحید ربوبی است.
3- کتاب التوحید، ص ٣٩، با ترجمه دبیری.
4- همان، ص٣١.