- پیشگفتار 1
- بخش اول: خداشناسی و صفات خدا 3
- اشاره 3
- 1- چگونه «عدم و نیستی» میتواند منشأ و سرچشمه «وجود و هستی» باشد؟ 4
- 2- آیا نظم جهان دلیل بر مخلوق بودن جهان است؟ 7
- 3- با این علم محدود چگونه میتوانیم جهان نامحدود را منظّم بدانیم؟ 10
- 4- آیا ذات پروردگار جهان را میتوان درک کرد؟ 12
- 5- آیا خداوند یک نیروست؟ 14
- 6- چگونه کمال توحید خداوند نفی صفات از اوست؟ 15
- 7- خدا را که آفریده است؟ 18
- 8- چگونه حوادث آینده در پیشگاه خدا حاضر است؟ 24
- 9- زیبایی در خدا و ملاقات با او چه مفهومی دارد؟ 26
- 10- آیا خداوند میتواند مانند خود را بسازد؟ 29
- 11- علم ازلی و اعمال ما 35
- 12- بدا چیست؟ 41
- 13- فلسفه بلاها 45
- 14- معنای قضا و قدر چیست؟ 49
- 15- بینایی و شنوایی خدا چه مفهومی دارد؟ 57
- 16- راز آفرینش انسان 59
- 17- آیا عقیده به وجود شیطان نشانه دو گانه پرستی است؟ 68
- 18- چگونه تعدّد آفریدگار مایه فساد در آفرینش است؟ 70
- 19- آیا جهان در بقای خود نیازمند به خداست؟ 75
- بخش دوم: پیامبران و پیشوایان بزرگ 80
- اشاره 80
- 1- دنیای متغیّر با قوانین ثابت اسلام چگونه سازگار است؟ 81
- 2- قرآن و مسأله خاتمیّت 87
- 3- آیا شرایع پیشین ناقص بودهاند؟ 94
- 4- دین نیاکان پیامبر اسلام 97
- 5- آیا پیامبر اسلام میخواند و مینوشت؟ 99
- 6- هدف از معراج پیامبر صلی الله علیه و آله چه بوده است؟ 108
- 7- آیا شیطان میتواند بر پیامبران تسلّط یابد؟ 110
- 8- سرچشمه عصمت پیامبران 112
- 9- آیا معصوم بودن پیشوایان افتخار است؟ 116
- 10- آیا استغفار با معصوم بودن منافات دارد؟ 120
- 11- آیا پیشوایان بزرگ در احکام اجتهاد میکردند؟ 125
- 12- مقصود از پیامبران «اولوالعزم» چیست؟ 128
- 13- نام چند تن از پیامبران در قرآن است؟ 130
- 14- آیا عیسی پسر خداست؟! 131
- 15- پیدایش فرقههای سه گانه مسیحی 135
- 16- غسل تعمید چیست؟ 138
- 17- بشارت مسیح به آمدن پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله 142
- 18- بِکرزایی مریم علیها السلام 149
- 19- آیا مادر مریم نذر کرده بود که فرزند خود را راهب کند؟! 153
- 20- شقّالقمر 155
- اشاره 162
- بخش سوّم: امامان و جانشینان پیامبر صلی الله علیه و آله 162
- 1- چگونه حضرت علی علیه السلام در حال نماز توجّه به سائل داشت؟ 163
- 2- آیا این آیه درباره علی علیه السلام است؟ 165
- 3- آیا علی علیه السلام در یک شب از مدینه به مدائن آمد: 173
- 4- آیا ستاره بر بام خانه علی علیه السلام نشست؟ 175
- 5- فلسفه صلح امام حسن علیه السلام و جنگ امام حسین علیه السلام چیست؟ 176
- 6- آیا امام مجتبی علیه السلام همسران متعدّد داشت؟ 179
- 7- چرا با فساد مبارزه کنیم؟ 185
- 8- آیا احتمال جنگ سوّم با ظهور مصلح جهانی منافات دارد؟ 190
- 9- آیا این آیه با طول عمر امام زمان (عج) منافات دارد؟ 192
- 10- مقصود از «غیبت صغری» و «غیبت کبری» چیست؟ 194
- 11- اسامی نمایندگان مخصوص امام زمان (عج) 196
- 12- فلسفه غیبت مهدی (عج) 199
- 13- آیا دعای ندبه شباهتی به عقاید «کیسانیّه» دارد؟! 204
- 14- اسلام و شفاعت 213
- 15- آیا امیرمؤمنان علیه السلام با حدیث غدیر بر خلافت خویش استدلال کرد؟ 220
- اشاره 225
- بخش چهارم: رستاخیز و عالم پس از مرگ 225
- 1- چرا خدا بندگان خود را مجازات میکند؟ 226
- 2- آیا رستاخیز همه اقوام یک روز است؟ 228
- 3- وضع بیخبران در رستاخیز چگونه است؟ 230
- 4- آیا روز پنجاه هزار سال ممکن است؟ 232
- 5- معاد جسمانی و روحانی 234
- 6- آیا مکتشفین و مخترعین در رستاخیز مأجورند؟ 236
- اشاره 239
- بخش پنجم: فلسفه احکام و مسائل فقهی 239
- 1- آیا ما حق داریم از فلسفه احکام سؤال کنیم؟ 240
- 2- چگونه فلسفه احکام را بررسی کنیم؟ 246
- 3- چرا در مسائل دینی تقلید کنیم؟ 251
- 4- چرا خدا را عبادت کنیم؟ فلسفه نماز و روزه و حج چیست؟ 256
- 5- چرا باید از اعلم تقلید کرد؟ 264
- 6- چرا نماز را به زبان عربی میخوانیم؟ 266
- 7- چرا هنگام نماز باید رو به قبله بایستیم؟ 268
- 8- چرا نمازهای پنجگانه را در سه وقت میخوانیم؟ 270
- 9- چگونه نماز انسان را از گناه باز میدارد؟ 274
- 10- نماز آیات برای چیست؟ 279
- 11- چرا زن در حال نماز باید بدن خود را بپوشاند؟ 282
- 12- چرا مشروبات الکلی نجس است؟ 283
- 13- تفاوت عرق بدن با ادرار چیست؟ 285
- 14- فلسفه غسل دادن مردگان و فلسفه غسل مسّ میّت چیست؟ 287
- 15- چرا فرزندان نامشروع از برخی مناصب محرومند؟ 291
- 16- ضررهای بهداشتی گوشت خوک 296
- 17- چرا کافر ناپاک است؟ 298
- 18- جزیه برای چیست؟ 300
- 19- لباس احرام 304
- 20- چرا گوشتهای قربانی تلف میشود؟ 305
- 21- چرا خواندن «کتب ضالّه» حرام است؟! 308
- 22- چرا نمیتوان قرآن را به غیر مسلمان داد؟ 310
- 23- علّت سختگیری در اثبات بعضی جرایم 312
- 24- چرا باید حیوان با شرایط مخصوصی ذبح شود؟ 314
- 25- فلسفه ختنه 316
- 26- فلسفه محلّل 317
- 27- خطرات جسمی و روانی انحرافات جنسی 319
- 28- ازدواج دو همخون چگونه است؟ 326
- 29- موسیقی از نظر اسلام 329
- 30- آزمایش الهی برای چیست؟ 333
- 31- چگونه بر خاکی که آلوده به میکروب است تیمّم کنیم؟ 337
- 32- گناهان کبیره و صغیره چیست؟ 339
- 33- آیا گناهان کبیره و صغیره نسبی است؟ 341
- 34- گناهان کبیره چند تاست؟ 343
- 35- دروغ مصلحتآمیز چیست؟ 345
- 36- آیا تنبیه بدنی زن جایز است؟ 348
- 37- تلقیح مصنوعی از نظر اسلام 350
- 38- جلوگیری از باردار شدن زنان چه حکمی دارد؟ 353
- 39- سقط «جنین نامشروع» چه حکمی دارد؟ 355
- 40- تزریق خون 356
- 41- آیا خلوص نیّت با این عمل منافات ندارد؟ 357
- 42- چرا نماز «عصر» را گاهی هنگام ظهر میخوانیم؟ 359
- 43- آیا نماز در قبول شدن سایر اعمال دخالت دارد؟ 361
- 44- در مناطق قطبی چگونه باید نماز خواند و روزه گرفت؟ 363
- 45- نماز در اوّل وقت 366
- 46- غناء چیست و چه حکمی دارد؟ 367
- 47- بازی شطرنج چه حکمی دارد؟ 369
- 48- لاتین زبانها چگونه نماز بخوانند؟ 373
- 49- سجده بر قبر امام 374
- 50- این ورزشها چه حکمی دارند؟ 376
- 51- سؤالات یک مسلمان آمریکایی 377
- 52- وظیفه زن در اجتماع چیست؟ 387
- 53- آیا «خمس» مزد رسالت است؟ 389
- 54- آیا خمس، تقویت امتیاز طبقاتی نیست؟ 391
- 55- بلوغ پسران و دختران 393
- 56- آیا در مسائل دینی باید تحقیق کرد یا تقلید؟ 394
- 57- منظور از تولّی و تبرّی چیست؟ 400
- 58- روزه در ادیان گذشته 403
- 59- قبله در کره ماه 404
- 60- آیا با خورشید میتوان قبله را تعیین کرد؟ 406
- 61- قبله در نقاط دور دست 408
- 62- سخنی در چگونگی قبله عراق 410
- 63- علّت تغییر قبله چه بود؟ 413
- 64- اختلاف افق در رؤیت هلال 415
- 65- چرا همیشه ساعت 12 ظهر شرعی نیست؟ 417
- 66- این قضاوت علی علیه السلام را چگونه باید حل کنیم؟ 419
- 67- ازدواج فرزندان آدم چگونه بوده است؟ 422
- 68- آیا مبارزه با فساد، با آزادی بشر منافات دارد؟ 424
- 69- جای عفو و قصاص کجاست؟ 429
- 70- آیا سنّ ازدواج پسران و دختران باید افزایش یابد؟ 432
- 71- آیا صله رحم در همه جا لازم است؟ 435
- 72- آیا کمک به فقیر نشانه لزوم فقر نیست؟ 438
- اشاره 441
- بخش ششم: تفسیر 441
- 1- آیا مذاهب دیگر بر حق هستند؟ 442
- 2- چرا درخواست هدایت به صراط مستقیم میشود؟ 448
- 3- منظور از آفرینش آسمان و زمین در شش روز چیست؟ 450
- 4- منظور از آسمانهای هفتگانه چیست؟ 453
- 5- دو مشرق و دو مغرب در کجاست؟ 456
- 6- چگونه قرآن بر کروی بودن زمین گواهی میدهد؟ 458
- 7- حرکت وضعی زمین 461
- 8- تفسیر این آیات چیست؟ 465
- 9- آیا شب قدر در تمام جهان یک شب است؟ 467
- 10- چگونه ذوالقرنین دید خورشید در آب تیره فرو میرود؟ 470
- 11- قرآن و تسخیر کرات آسمانی 472
- 12- آیا این اشاره به وسایل نقلیّه امروز است؟ 475
- 13- آیا این آیات عقیده تکامل انواع را تأیید میکند؟ 476
- 14- آیا این آیه با جهانی بودن اسلام مخالفت دارد؟ 477
- 30- چرا انفاق تشبیه به گندم هفتصد دانه شده؟ 495
- 34- چگونه یوسف اجازه داد به برادرش تهمت برنند؟ 501
- درباره مركز 533
- 27- نیّت و عمل 534
- 26- خوف از خدا یعنی چه؟ 535
- 24- عاشورا چه روزی بوده است؟ 536
- 25- نویسندگان «کتب اربعه» چه کسانی بودند؟ 536
- 23- آیا ممکن است دو ماه قمری متوالی 29 روز باشد؟ 537
- 22- چرا ماههای قمری با هم متفاوت است؟ 537
- 21- استخاره چیست؟ 538
- 18- چرا مکّه را «امُّ الْقُری» میگویند؟ 539
- 19- چرا روزهای مذهبی مطابق فصول سال نیست؟ 539
- 20- سند دعای ندبه چیست؟ 539
- 16- آیا سلّول زنده ساخته شده است؟ 540
- 15- مکتب یوگا چیست؟ 540
- 13- آیا با تکامل اخلاق، نیاز بشر به دین باقی است؟ 540
- 14- مکتب «اصالت العمل» چه میگوید؟ 540
- 17- آیا قلب مرکز ادراکات است؟ 540
- 12- آیا فداکاری و از خود گذشتگی امکانپذیر است؟ 540
- 8- با آن همه تشویق این همه بیسوادی چرا؟ 542
- 10- آیا انسان از فرشتگان بالاتر است؟ 542
- 11- آیا در کرات دیگر تمدّن و ساکنانی وجود دارد؟ 542
- 9- آیا افراد خوب هم باید نماز بخوانند؟! 542
- 6- سیادت از کجا آغاز شد؟ 543
- 7- کتاب «محمّد پیامبری که از نو باید شناخت» تا چه پایه معتبر است؟ 543
- 4- آیا بعد از عطسه باید صبر کرد؟ 544
- 3- سوء استفاده از تعدّد زوجات چگونه کنترل شود؟ 544
- 5- آیا این خوابنامه صحیح است؟ 544
- 2- چرا جوانان از مجامع دینی گریزانند؟ 544
- اشاره 546
- بخش هفتم: سؤالات گوناگون 546
- 1- علل پیشرفت مسلمانان در گذشته و عقبماندگی امروز چیست؟ 546
- 39- آیا معراج پیامبر صلی الله علیه و آله با علم سازگار است؟ 549
- 38- چرا خداوند، خود را «رَبُّ الشِّعْری» میخواند؟ 550
- 37- آیا پیامبر هم مشورت میکرد؟ 551
- 36- آیا سؤال میشود یا خیر؟ 552
- 35- آیا باید کم خندید و زیاد گریست؟ 553
- 33- معنای «کُلّ شَیءٍ هالِکِ الّا وَجهَهُ» چیست؟ 554
- 32- آیا این آیه با معصوم بودن پیامبر سازگار است؟ 555
- 31- چرا فرزندان نوح از خاندان او نیست؟ 556
- 28- چرا در آغاز این سوره بسم اللَّه نیست؟ 557
- 29- مگر چند خالق وجود دارد؟ 557
- 27- منظور از آیه «یُضِلُّ مَنْ یَشَاءُ وَ یَهْدِی مَنْ یَشاءُ» چیست؟ 558
- 25- تکرار در قرآن برای چیست؟ 559
- 26- آیا درخت ممنوع، درخت دانش است؟ 559
- 23- کاتبان وحی الهی چه کسانی بودند؟ 561
- 24- تفسیر به رأی یعنی چه؟ 561
- 22- دلایل مصونیّت قرآن از تحریف چیست؟ 564
- 21- بردن نام خدا در آغاز هر کار چه فایدهای دارد؟ 564
- 20- آیا این آیه با مسأله «خلود» منافات دارد؟ 565
- 16- سمع و بصر در قرآن مجید 566
- 15- چرا خداوند ضمیر جمع به کار میبرد؟ 566
- 18- آیا سجده برای غیر خدا جایز است؟ 566
- 17- چرا معبودهای باطل میسوزند؟ 566
- 19- توبه «نصوح» یعنی چه؟ 566
پیشگفتار
تاریخچه و محتویات این کتاب
«سؤال» روشنترین پدیده روح تشنه و حقیقت جوی آدمی است و دریچهای است به سوی تکامل.
«سؤال» نشانه تلاش و کوشش پیگیر و جاودانی انسان برای کشف جهان اسرارآمیز و مرموز «مجهولات» است؛ و به همین دلیل، آنها که مطلبی برای پرسش و سؤال ندارند؛ افرادی کم اطّلاع و ناتوان در مسائل علمی خواهند بود.
و نیز به همین دلیل، اسلام که یک آیین پیشرو و مترقّی است نه تنها به پیروان خود حقّ سؤال از مسائل گوناگون میدهد، بلکه پیشوایان اسلام کراراً مردم را دعوت به پرسش از مسائل مختلف علمی میکردند؛ منتها در پاسخ افراد، استعداد فکری و میزان هوش و دانش آنها را در نظر میگرفتند و به اندازه استعداد آنها پاسخ میدادند؛ و به همین جهت، بهترین پاسخهایی که امروز از آنان بیادگار مانده، پاسخهایی است که در برابر پرسش افراد دانشمند و پرمایه از یاران خود، ذکر کردهاند.
از هنگامی که مجلّه دینی و علمی مکتب اسلام حیات مطبوعاتی خود را آغاز کرد، سیل سؤالات و پرسشهای فراوان مذهبی به سوی آن سرازیر شد و روز به روز فزونی گرفت؛ و از آنجا که انعکاس همه آنها همراه با پاسخ در مجلّه ممکن نبود (بعلاوه، بعضی از آنها نیز جنبه عمومی و همگانی نداشت و یا از سؤالات کم اهمّیّت بود)؛ قسمت زیادی در اختیار بخش پاسخ سؤالات خصوصی، قرار میگرفت که از طریق مکاتبه،