دائره المعارف طهور: اصول عقاید صفحه 390

از این آیات که بطور تفصیل طبقات مردم را در حال نزع روان بیان میکند استفاده می شود که در هر حال چه انسان از مقربین باشد یا از مردم صالح یا از مردم شقی، خداوند از انسان بخود انسان نزدیک تر است و چون نزع روان بدست خدا انجام می گیرد یا بدست فرشتگان مرگ که به امر خدا نزع می کنند، آنها نیز به انسان نزدیک بوده و قبض ارواح از باطن صورت می گیرد.

کیفیت قبض روح کافر از نظر قرآن

کافرانی که در مقابل پیغمبر اکرم (ص) قرار گرفته بودند، خداوند آنها را اینچنین مستحق عذاب دنیا و آخرت می داند. این بدان جهت است که اینها با تشخیص این که رسول اکرم (ص) کیست و سخنش چیست عناد می ورزیدند. از این جهت است که این مخالفت اینها کفر به معنی واقعی است. حالا قرآن کریم وضع قبض روح اینها را بیان می کند که با چه شدتی است و آغاز معذب شدن اینهاست. می فرماید: و اگر مشاهده کنی آنگاه که فرشتگان الهی، اینها را قبض می کنند و تحویل می گیرند چگونه از پیش رو و پشت سر می زنند و به اینها می گویند اکنون این عذاب سوزان را بچشید.

من_اب_ع

سید محمد حسینی تهرانی - معادشناسی 1 - صفحه 254-253

مرتضی مطهری - آشنایی با قرآن - صفحه 114

کلی__د واژه ه__ا

دوزخیان بهشتیان مرگ تقرب به خدا

محو شدن اعتبارات دنیوی در هنگام مرگ

پیامبر اکرم (ص) راجع به حالاتی که ظالمین در حال سکرات موت دارند؛ میفرماید: «و ای کاش میدیدی آنوقتی را که ستمکاران در سکرات و غمرات مرگ فرو رفته و غوطه می خورند و فرشتگان قبض روح دستهای خود را برای ربودن جان آنها باز کرده و به آنها بدین کلمات خطاب می کنند: خارج کنید جانهای خود را! امروز است که در مقابل گفتار غیر عادلانه ای که درباره خدا گفته اید و بواسطه استکبار و بلندپروازی که در برابر آیات الهیه نموده اید، به عذاب سختی که جان شما را ذلیل و حقیر و پست گرداند جزا داده خواهید شد. و به تحقیق که شما به نزد ما تنها آمده اید، همچنانکه در اول وهله که شما را خلق کردیم تنها بودید و آنچه را که ما به شما از روی تفضل در دنیا عطا کردیم همه را پشت سر انداخته اید و آن یاران و مددکارانی که چنین می پنداشتید که با شما شرکت می کنند، نمی بینیم با شما آمده باشند. بتحقیق که بین شما و آنها بریدگی و شکاف ایجاد شد، و آنچه را که گمان می کردید به فریاد شما برسد، از شما فاصله گرفته و در وادی انفصال و جدائی نابود و گم شد». این آیات بیان میکند که تمام جهاتی که مورد اعتماد و اتکاء انسان در دنیا بوده، همه در وقت مرگ نابود می شوند. عمده اتکاء و اعتماد انسان در دنیا به دو چیز است: