دائره المعارف طهور: اصول عقاید صفحه 63

چون حضرت صادق (ع) این آیه را چنین تفسیر نموده اند که «یستبشرون و الله فی الجنه بمن لم یلحق بهم من خلفهم منالمؤمنین فی الدنیا؛ سوگند به خدا که بشارت و خوشحالی آنان در بهشت است نسبت به مؤمنینی که در دنیا بوده و هنوز به آنها ملحق نشده اند» یعنی چون هنوز دنیا موجود است، پس قیامت برپا نگردیده و بهشت قیامتی به هم نرسیده است. بنابراین مراد از جنت در این کریمه مبارکه جنت برزخی است که با بقاء دنیا ملایمت و سازش دارد.

آیاتی که دلالت بر عالم برزخ و ثواب و عقاب برزخی دارد، استدلال به آن مبتنی و متکی بر آیات دیگری است که در آنها بطور صراحت در وقت قیام قیامت، وجود آسمانها و زمین و ستارگان و کوهها و دریاها و غیر آنها مضمحل و دگرگون قلمداد شده است. در آن هنگام آسمانها از هم می پاشند، زمین شکافته می شود، خورشید سیاه میگردد، ستاره ها فرو میریزند، عالم عالم دیگری می شود.

«إذا السمآء انشقت * و أذنت لربها و حقت؛ در آن وقتیکه که آسمانها شکاف بردارند و یکسره گوش به فرمان خدایشان دهند؛ و حق است که فرمان خدا را بپذیرند» (انشقاق/1و2).

«إذا السمآء انفطرت * و إذا الکواکب انتثرت؛ در آن وقتیکه آسمانها پاره شوند و ستارگان از آسمان فرو ریزند و پخش شوند» (انفطار/1و2).

«إذا الشمس کورت * و إذا النجوم انکدرت؛ در آنوقتی که خورشید نورش را و شعاعش را در خود بگیرد و جمع کند و ستارگان منکدر و تاریک شوند» (تکویر/1و2).

«یوم تبدل الارض غیر الارض و السم_اوات و برزوا لله؛ در آنوقتی که زمین تبدیل شود به غیر زمین و چیز دیگری، و آسمانها تغییر یابند و همه برای خدا ظاهر شوند» (ابراهیم/48).