دائره المعارف طهور: اصول عقاید صفحه 67

ثم بمعنای فاصله است، این فاصله همان برزخ است. چون قیام مردم در مقام عرض در نزد پروردگار در عالم برزخ نیست، برزخ مانند دنیاست با تجردی بیشتر، که همان تجرد از ماده باشد؛ و قیام انسان در نزد حق و عالم سؤال و میزان و حساب و مقام عرض، در عالم قیامت است که مقام قیام حقیقت نفس است به ذات خود و واقع خود، نه تنها به صورت و مثال خود. و لذا تعبیر به ثم فرموده است: ثم ردوا . و نفرموده است: فردوا ، یعنی بین قبض روح فرشتگان و قیامت کبری فاصله ایست که پس از طی آن فاصله باید بسوی خدا که مولای حق است باز گردند.

من_اب_ع

سید محمد حسینی تهرانی - معادشناسی 2 - صفحه 248-245

کلی__د واژه ه__ا

قیامت برزخ رستاخیز دوزخ عذاب الهی

ظهور باطن انسان در عالم برزخ

در عالم برزخ هیچکس نمی تواند بدون اذن و اجازه حضرت پروردگار سخن گوید؛ و از ابتدای شروع عالم برزخ که انتهای عالم دنیا و نقطه مرگ است -که حائل و فاصله بین دو نشأه دنیا و برزخ است- اختیار از انسان سلب میگردد و دیگر دروغ پردازی و مصلحت اندیشی هائی که در این دنیا برای رسیدن به منافع تخیلی بکار میبرد، در آنجا بدرد نمی خورد. ملائکه قبض روح و نیز فرشتگانی که پس از آن با انسان ملاقات و برخورد دارند، گفتگو با باطن و حقیقت او دارند و با روح ملکوتی او و با صورت مثالی او، نه با زبان ظاهری و افکار مموهه و مشوهه.

فرشتگان مرگ، جان او را ستانده و بدن او را بازماندگان بسوی مکفن و مغسل و مصلی و مدفن میبرند، و روح که با بدن فی الجمله علاقه و ربطی دارد بدنبال بدن حرکت نموده و ناظر بر اوست. شب اول قبر است؛ ملائکه با قالب مثالی و صورت ملکوتی گفت و شنود دارند، نه با بدن مادی. باری، انسان در این عالم دنیا هم که صحبت و تکلم میکند، راه میرود و حرکت مینماید، با همان صورت مثالی این کارها را انجام میدهد، غایه الامر چون بدن با آن صورت مثالی یک نوع اتحادی دارد، انسان تصور میکند این سخن گفتن و راه رفتن و حرکت نمودن به اراده و سیطره بدن بوده است. پس از آنکه انسان از این عالم کوچ کرد و وارد عالم برزخ شد و صورت مثالی از بدن فاصله گرفت و انسان حقیقت و موجودیت خود را در قالب و صورت مثالی دید، آن وقت می فهمد که هر چه میکرده و در عالم دنیا انجام میداده است، با صورت مثالی و قالب ملکوتی بوده است.