دائره المعارف طهور: اصول عقاید صفحه 761

افرادی که در دنیا سجده نمیکردند، نماز نمی خواندند، خود را حاضر برای عبودیت در مقابل پروردگار نمی دیدند، روح بلندمنشی و استکبار مانع از به خاک افتادن و چهره بر زمین سائیدن آنان نسبت به مقام عز و عظمت خدا در دنیا میشد؛ در آنجا نیز نمی توانند سجده کنند، نماز بخوانند، در مقابل خدا با وجود ظهور قدرت و وحدت، اختیارا خضوع و خشوع نمایند و قلبا اعتراف و اقرار به مسکنت خود و عظمت حضرت او بنمایند چون در این دنیا اختیارا اقرار به وحدت ذات مقدس خدا نکرده اند، در آنجا نیز با وجود ظهور توحید و بسط مقام وحدت، هرچه میخواهند لفظ شهادت به توحید را بر زبان آرند نمی توانند. چقدر عالی و روشن این حقائق در سوره ابراهیم بیان شده است: «و لا تحسبن الله غ_افلا عما یعمل الظ_المون إنما یؤخرهم لیوم تشخص فیه الابص_ار * مهطعین مقنعی رءوسهم لا یرتد إلیهم طرفهم و أفئ_دتهم هوآء؛ ای پیامبر! گمان مکن که خداوند از آنچه مردم ظالم و ستمگر بجای می آورند، غافل و بی خبر است که آنها را مهلت میدهد! همانا حساب و کتاب آنانرا تأخیر می اندازد، برای آنکه در روزی که چشمها از شدت خوف و ترس خیره میشود، به حساب آنان رسیدگی کند؛ در آن روزی که چشمها به نقطه ای دوخته شده و ابدا قادر بر حرکت نیستند. در آن روز سخت، ستمکاران همه شتابان و هراسان سر به بالا نموده، و چشمها واله و حیران و خیره مانده و دلهایشان خالی شده است (یعنی خود را باخته و در قلبهایشان هیچ اتکاء و اعتمادی به حضرت حق نیست)» (ابراهیم/42و43).