مباحث اعتقادی صفحه 256

ص:266

1- (1) زمر / 44.
2- (3) طه / 109.
3- (4) انبیاء / 28.

پرسش

منظور از جنبده ای که در آخرالزمان ظاهر می شود، کیست ؟

پاسخ

در سوره نمل می خوانیم:

(وَ إِذا وَقَعَ الْقَوْلُ عَلَیْهِمْ أَخْرَجْنا لَهُمْ دَابَّهً مِنَ الْأَرْضِ تُکَلِّمُهُمْ أَنَّ النّاسَ کانُوا بِآیاتِنا لا یُوقِنُونَ) ؛ (1) و هنگامی که گفتار (= فرمان عذاب) برآنان واقع شود، (و در آستانه رستاخیز قرار گیرند)، جنبنده ای را از زمین برای آنان بیرون می آوریم که با آنان سخن می گوید، (در مورد این) که مردم همواره به نشانه های ما یقین نداشتند.»

ظاهر آیه در مورد مجازات هایی است که به مشرکان وعده داده شده، یا مربوط به وقوع رستاخیز و نشانه هایش است؛ حوادث هولناکی که هنگام وقوع رستاخیز بروز می کند و درهای توبه به روی بشر بسته می شود.

طبق برخی تفاسیر(2) مقصود زمان رجعت است؛ زمان محدودی که قبل از پایان جهان پیش می آید و برخی از مؤمنان خالص و کافران و منافقان زنده می شوند.

واژه «دابّه» به معنای جنبنده در این آیه می تواند انسان یا حیوان باشد. روایات درباره این جنبنده نیز چند نوع است:

1. موجودی غیرعادی که با شکلی عجیب و به گونه ای معجزه آسا می آید و از کفر و ایمان سخن می گوید و منافقان را رسوا می کند.

2. انسان فوق العاده و فعالی که صفوف مسلمان ها را از منافقان جدا و آن ها را نشانه گذاری می کند: