امرها و نهیها و تحریم‌های خدا از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 134

«يَسْئَلُــونَــكَ مــاذآا اُحِــلَّ لَهُمْ قُــلْ اُحِــلَّ لَكُــمُ الطَّيِّبــاتُ وَ مــا عَلَّمْتُــمْ

1- الميزان ج: 7 ص: 500.

(320) امرها ، نهي‌ها و تحريم‌هاي خدا

مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبيــنَ تُعَلِّمُونَهُــنَّ مِمّــا عَلَّمَكُــمُ اللّهُ فَكُلُــوا مِمّــآ اَمْسَكْنَ عَلَيْكُـمْ وَاذْكُرُوا اسْمَ اللّهِ عَلَيْــهِ وَ اتَّقُــوا اللّــهَ اِنَّ اللّــهَ سَريــعُ الْحِسابِ،»

«از تو مي‌پرسند - بطور جامع - چه چيزهايي برايشان حلال است؟ بگو آنچه پاكيزه است برايتان حلال است، و نيز آنچه كه از ميان حيوانات شكاري كه تعليم داده‌ايد از قبيل سگ و باز و ببر تنها سگ، شكار كند به‌شرطي كه تعليم يافته باشد، مي‌توانيــد از نيم خــورده آنها بخوريد، و به‌شرطي‌كه هنگام رها كردن سگ، جهت شكــار نــام خــدا را بــرده باشيــد، و از خــدا بتــرسيــد، و در شكــار حيوانات زياده‌روي مكنيــد، كه خــدا در حسابگــري سريع است.» (4 / مائده)

ضابطه عام حلال بودن طيّبات و پاكيزه‌ها

ضابطه عام حلال بودن طيّبات و پاكيزه‌ها (321)

«يَسْئَلُونَكَ ماذآا اُحِلَّ لَهُمْ قُلْ اُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ...» اين جمله سؤالي است مطلق و كلي، و جوابــي هــم كه از آن داده شــده عمومــي و مطلــق اســت، و در آن ضابطــه‌اي كلي براي تشخيــص حلال از حــرام داده شده، و آن ايــن است كه حــلال آن چيزي اســت كــه تصــرف در آن - البتــه نه هر تصرف بلكه تصرفــي كه هر عاقلــي غرض از آن چيز را همان تصرف مي‌داند، از قبيل خوردن نان نه خفه كردن كودكي به وسيله نــان امــــري طيّــب و معقـــول شمــــرده شـــود.

و اگر طيّبــات را مطلــق آورد اين اطــلاق نيــز براي اين است كه بفهمانــد معتبر در تشخيص طيّــب از خبيث فهــم متعارف عمــوم مردم اسـت، نه فهــم افراد استثنايــي كــه يــا از پــاره‌اي خبائــث لــذت مي‌بــرنــد، و يــا از پــاره‌اي طيّبــات

(322) امرها ، نهي‌ها و تحريم‌هاي خدا