امرها و نهیها و تحریم‌های خدا از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 60

و به عبــارتي ديگر حق را براي ديگران آن‌طور كه براي خود رعايت مي‌كنند رعايت نمي‌نمايند، و اين خود باعث تباهي اجتماع انساني است كه اساس آن بر تعادل حقوق متقابــل اسـت، و اگر اين تعــادل از بيــن بـرود و فاسـد شـود همه‌چيز فاسد مي‌شود.

«اَلا يَظُنُّ اُولآئِكَ اَنَّهُمْ مَبْعُوثُونَ لِيَوْمٍ عَظيمٍ»: (4 و 5 / مطففين)، اگر اكتفا كرد به ظن و گمان به مسأله قيامت و حساب، با اينكه اعتقاد به معاد بايد علمي و يقيني باشد، براي اشاره به اين حقيقت است كه در اجتناب از كم فروشي احتمال خطر و ضرر آخرتي هم كافــي است، اگر كسي يقيــن به قيامــت نداشته باشد، و تنهــا احتمال آن را بدهــد

نهي‌از كم فروشي و فساد در معاملات (133)

هميــن احتمــال كه ممكن است قيامــت راست باشــد، و خداي تعالــي در آن روز عظيــم مــردم را بــدانچــه كرده‌انــد مــؤاخــذه كند، كافــي است كه او را از كم‌فروشـي باز بدارد.(1)

نهــي از تصـرف بـاطــل در امــوال

«وَ لا تَأْكُلُــوا اَمْوالَكُــمْ بَيْنَكُــمْ بِالباطِــلِ وَ تُـدْلُـــوا بِهــا اِلَـي‌الْحُكّــامِ لِتَــأْكُلُــوا فَريقـــا مِـــنْ اَمْـــوالِ النّـــاسِ بِـــالاِْثْــمِ وَ اَنْتُـــمْ تَعْلَمُـــونَ»

«و اموال خود را در بين خود به باطل مخوريد و براي خوردن مال مردم قسمتي از آن را به طرف حكــام به رشوه و گناه سرازير منماييد با اينكه مي‌دانيد كه اين عمل

1- الميزان ج: 30 ص: 379.

(134) امرها ، نهي‌ها و تحريم‌هاي خدا

حــرام است!» (188 / بقره)