- پیشگفتار 1
- [مقدمه] 3
- قسمت اوّل 11
- اشاره 11
- بخش نخست 12
- بخش دوّم 16
- بخش سوّم 23
- اشاره 23
- صبر و بردباری 24
- صبر امام باقر علیه السّلام 27
- کرم و سخاوت امام باقر علیه السّلام 30
- اشاره 30
- ب-آزاد کردن بندگان 31
- ج-نیکی به اصحاب و یاران 31
- الف-بزرگداشت نیازمندان 31
- د-صدقه دادن آن حضرت به فقرای مدینه 32
- الف-خشوع در هنگام نماز: 34
- اشاره 34
- ب-نماز بسیار: 34
- عبادت امام باقر علیه السّلام 34
- ج-دعای امام باقر علیه السّلام در حال سجده: 35
- حجّ امام باقر علیه السّلام 37
- مناجات امام باقر علیه السّلام با خداوند متعال 39
- یاد خداوند متعال 39
- زهد و پارسایی در زندگی دنیا 39
- اشاره 41
- قسمت دوم 41
- بخش نخست 42
- بخش دوم 51
- بخش سوم 54
- قسمت سوم 63
- اشاره 63
- اشاره 64
- بخش نخست 64
- مراحل حرکت مبارزاتی ائمۀ طاهرین علیهم السّلام 72
- بخش دوم 76
- اشاره 76
- امام باقر علیه السّلام و عبد الملک مروان 87
- اشاره 87
- امام باقر علیه السّلام و حلّ مسألۀ ضرب مسکوکات 88
- ولید بن عبد الملک 93
- عمر بن عبد العزیز 97
- اشاره 97
- امام محمّد باقر علیه السّلام و عمر بن عبد العزیز 103
- یزید بن عبد الملک 109
- هشام بن عبد الملک 111
- اشاره 111
- دستگیری امام باقر علیه السّلام،بردن آن حضرت به دمشق و زندانی کردن ایشان 112
- امام باقر علیه السّلام و عالم مسیحی 120
- اقدام برای ترور امام باقر علیه السّلام 123
- مهم ترین ویژگی های عصر امام باقر علیه السّلام 124
- اشاره 126
- جلوه های انحراف در عصر امام باقر علیه السّلام 126
- انحراف فکر و عقیده 127
- انحراف سیاسی 129
- انحراف اخلاقی 133
- انحراف در عرصۀ اقتصاد 136
- اشاره 139
- بخش سوم 139
- اشاره 140
- اوّل:اصلاح در عرصۀ فکر و عقیده 140
- محورهای حرکت عمومی اصلاحاتی امام باقر علیه السّلام 140
- 1.ردّ افکار و عقاید مخرّب و مذاهب منحرف 141
- 2.بحث و مناظره با صاحبان مذاهب منحرف و سمبل های انحراف 146
- 3.محکوم کردن فقیهان درباری 150
- 4.دعوت مردم به گرفتن اندیشه از سرچشمه های زلال 151
- 5.انتشار دانش های اهل بیت علیهم السّلام 152
- دوّم:تأسیس دانشگاه نمونۀ فقه 153
- اشاره 153
- خصوصیّات مکتب فقهی اهل بیت علیهم السّلام 155
- 1.دعوت به امر به معروف و نهی از منکر 158
- سوّم:اصلاحات سیاسی 158
- اشاره 158
- 2.انتشار مفاهیم صحیح سیاسی 160
- 3.رسوا کردن عملکرد دستگاه اموی 164
- 4.دعوت مردم به دوری از حکومت وقت 166
- 5.مواضع مستقیم امام باقر علیه السّلام در برابر حاکمان منحرف 167
- 6.موضع امام باقر علیه السّلام در رابطه با جنگ مسلّحانه 171
- اشاره 173
- چهارم:اصلاح اخلاقی و اجتماعی 173
- 1.دعوت به پیاده کردن سنّت شریف نبوی 174
- 2.دعوت به مکارم اخلاق 177
- پنجم:اصلاحات اقتصادی 180
- قسمت چهارم 187
- اشاره 187
- اشاره 188
- بخش نخست 188
- اوّل:امام باقر علیه السّلام و عناصر تشکیل دهندۀ گروه صالحان 192
- 1.عقیدۀ سالم 192
- 2.مرجعیّت اهل بیت علیهم السّلام 196
- 3.ویژگی های پیروی از اهل بیت علیهم السّلام 199
- اشاره 202
- دوّم:امام باقر علیه السّلام و تزکیۀ نفوس 202
- 1.ارکان اساسی تزکیه در نزد امام باقر علیه السّلام 202
- الف-حاکم کردن عقل 203
- ج.درک انسان از مراقبت دائمی خداوند از او 204
- ب.تبعیّت ارادۀ انسان از ارادۀ خدا 204
- د.توجّه دائم به روز قیامت 205
- اشاره 206
- 2.راه وروش تزکیه در نزد امام باقر علیه السّلام 206
- الف.ارتباط دائم با خداوند متعال 206
- ب.اقرار به گناه و توبه از آن 208
- ج.برحذر بودن از غرق شدن در گناهان 210
- د.عمق بخشیدن به حیای درونی 211
- ح.شکستن انس و الفت میان انسان و رفتار جاهلی 211
- و.از میان بردن موانع نفسانی رفتار صحیح 213
- سوّم:رویّۀ فرهنگ سازی امام باقر علیه السّلام 215
- 1.تشویق به طلب علم 215
- اشاره 215
- 2.جایگاه ممتاز دانشمندان و فضیلت آنان 216
- 3.اخلاص در یاد گرفتن دانش 217
- 4.ضرورت نشر دانش و فرهنگ سازی برای مردم 218
- 5.لغزشگاه ها و آفت های دانشجویان 219
- 6.مرجعیّت علمی 220
- 7.مؤسّسات فرهنگی 222
- چهارم:امام باقر علیه السّلام و زنده کردن روح جهاد و حماسه در امّت 223
- اشاره 223
- اوّل:اقامۀ شعائر حسینی 224
- دوّم:زنده کردن ایمان به مسألۀ امام مهدی علیه السّلام 226
- پنجم:امام باقر علیه السّلام و هویّت بخشیدن به گروه صالحان 227
- اشاره 227
- محورهای وابستگی در گروه صالحان 229
- ویژگی های هویّت شیعی 231
- اوّل:نامگذاری 231
- سوّم:جایگاه گروه صالحان 233
- دوّم:صفات 233
- ششم:امام باقر علیه السّلام و سازماندهی روابط گروه صالحان 237
- اشاره 237
- اشاره 237
- 1.روابط داخلی گروه صالحان 237
- اصول روابط داخلی 240
- 2.روابط با سایر گروه های اسلامی 241
- 3.روابط با اهل ذمّه 242
- 4.رابطه با کفّار 243
- هفتم:امام باقر علیه السّلام و سیستم امنیّتی گروه صالحان 244
- اشاره 244
- 1.تقیّه 245
- 2.کتمان اسرار 248
- 3.ایجاد توازن در رابطه با حاکمان 250
- 4.مراعات سطوح مختلف 252
- اشاره 253
- هشتم:امام باقر علیه السّلام و نظام اقتصادی گروه صالح 253
- تأکید بر اهمّیّت عامل اقتصادی 254
- ایجاد موازنه میان طلب رزق وروزی و طلب مکارم اخلاقی 257
- منابع مالی گروه صالح 260
- همیاری داخلی در گروه صالح 262
- نهم:امام باقر علیه السّلام و نظام اجتماعی گروه صالح 267
- اشاره 267
- 1.خانواده 268
- 2.خویشاوندان 272
- 3.همسایگان 273
- 4.افراد گروه صالح 274
- 5.جامعۀ اسلامی 280
- دهم:امام باقر علیه السّلام و آیندۀ گروه صالح 287
- بخش دوم 293
- اشاره 293
- انگیزه های ترور امام باقر علیه السّلام 294
- اشاره 294
- 1.شخصیّت والای امام باقر علیه السّلام: 294
- 2.رویدادهایی که در دمشق به وقوع پیوست 295
- تصریح امام باقر علیه السّلام بر امامت امام صادق علیه السّلام پس از خود 296
- وصیّت های امام باقر علیه السّلام 297
- تسلیت گفتن مسلمانان به امام صادق علیه السّلام در عزای پدر بزرگوارش 299
- اشاره 301
- بخش سوّم 301
- اشاره 303
- میراث تفسیری امام محمّد باقر علیه السّلام 303
- نمونه هائی از تفسیر امام باقر علیه السّلام 305
- میراث حدیثی امام باقر علیه السّلام 308
- اشاره 310
- میراث کلامی امام باقر علیه السّلام 310
- 1.عجز عقل انسان از درک حقیقت خداوند متعال 311
- 2.ازلی بودن واجب الوجود 312
- میراث تاریخی امام باقر علیه السّلام 314
- اشاره 314
- 3.وجوب اطاعت امام علیه السّلام 314
- 1.وحی خداوند به حضرت آدم علیه السّلام 315
- 2.حکمت سلیمان 315
- 3.حکمتی از تورات 316
- 4.نامگذاری نوح به عبد شکور 316
- 6.اسماعیل اوّلین کسی بود که به زبان عربی سخن گفت 317
- 7.نفی بی سواد بودن از پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و اله 317
- 5.نفرین کردن نوح به قومش 317
- 1.عاریه گرفتن سلاح توسّط پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و اله از صفوان 318
- امام باقر علیه السّلام و نقل سیرۀ مبارک نبوی 318
- 2.حرکت خالد به سمت قبیلۀ بنی جذیمه: 319
- امام باقر علیه السّلام و سیرۀ حضرت علی علیه السّلام 321
- اخبار غیبی که امام باقر علیه السّلام بیان داشته اند 322
- اشاره 325
- میراث فقهی امام باقر علیه السّلام 325
- مسح از روی کفش 329
- لمس کردن عورت،باطل کنندۀ وضو نیست 329
- صلوات بر آل پیامبر در تشهد 330
- قرائت با صدای بلند در نمازی که باید آهسته قرائت کرد 330
- از وصایای امام باقر علیه السّلام 331
همیاری داخلی در گروه صالح
گروه صالح دارای نظامی مستقلّ و منابع مالی مستقلّی است که قبلا ذکر نمودیم،و این که مصرف اموال در مواردی که خداوند متعال برای آن وضع نموده است باعث همیاری در گروه صالح می گردد.
بنابراین زکات باید به فقرا،نیازمندان و کسانی که دست اندرکار جمع آوری و تقسیم آن هستند داده شده و در راه آزاد کردن بندگان مؤمن،رفع گرفتاری بدهکارانی که بدهکاری های سنگین دارند،رفع گرفتاری از در راه ماندگان،و نزدیک کردن دل های مردم به اسلام و مذهب اهل بیت علیهم السّلام یا برای جلوگیری از شرّ آنان به مصرف برسد.البتّه زکات موارد مصرف دیگری نیز دارد که تحت عنوان کلّی فی سبیل اللّه قرار می گیرد.
زکات مستقیما به موارد مصرف آن پرداخت شده و آنچنان که از احادیث شریفی که از امام باقر علیه السّلام وارد شده است فهمیده می شود،برای پرداخت آن به موارد مصرف احتیاج به اجازۀ امام علیه السّلام نیست (1).
زکات در اصل باید به کسانی داده شود که وابسته به گروه صالحان یا شیعه باشد،از ضریس روایت شده است که گفت:مدائنی از امام باقر علیه السّلام سؤال کرد:
ما زکات مال خود را خارج می کنیم،آن را به چه کسی بپردازیم؟
امام باقر علیه السّلام فرمودند:آن را به مردم شهر و دیار خود بپرداز.
مدائنی عرض کرد:من در شهری زندگی می کنم که در آن هیچ کس از اهل ولایت شما موجود نیست.
1- (1)) .من لا یحضره الفقیه 30/2.