- پیشگفتار 1
- [مقدمه] 3
- قسمت اوّل 11
- اشاره 11
- بخش نخست 12
- بخش دوّم 16
- بخش سوّم 23
- اشاره 23
- صبر و بردباری 24
- صبر امام باقر علیه السّلام 27
- کرم و سخاوت امام باقر علیه السّلام 30
- اشاره 30
- ب-آزاد کردن بندگان 31
- ج-نیکی به اصحاب و یاران 31
- الف-بزرگداشت نیازمندان 31
- د-صدقه دادن آن حضرت به فقرای مدینه 32
- الف-خشوع در هنگام نماز: 34
- ب-نماز بسیار: 34
- اشاره 34
- عبادت امام باقر علیه السّلام 34
- ج-دعای امام باقر علیه السّلام در حال سجده: 35
- حجّ امام باقر علیه السّلام 37
- مناجات امام باقر علیه السّلام با خداوند متعال 39
- زهد و پارسایی در زندگی دنیا 39
- یاد خداوند متعال 39
- اشاره 41
- قسمت دوم 41
- بخش نخست 42
- بخش دوم 51
- بخش سوم 54
- قسمت سوم 63
- اشاره 63
- اشاره 64
- بخش نخست 64
- مراحل حرکت مبارزاتی ائمۀ طاهرین علیهم السّلام 72
- بخش دوم 76
- اشاره 76
- امام باقر علیه السّلام و عبد الملک مروان 87
- اشاره 87
- امام باقر علیه السّلام و حلّ مسألۀ ضرب مسکوکات 88
- ولید بن عبد الملک 93
- اشاره 97
- عمر بن عبد العزیز 97
- امام محمّد باقر علیه السّلام و عمر بن عبد العزیز 103
- یزید بن عبد الملک 109
- هشام بن عبد الملک 111
- اشاره 111
- دستگیری امام باقر علیه السّلام،بردن آن حضرت به دمشق و زندانی کردن ایشان 112
- امام باقر علیه السّلام و عالم مسیحی 120
- اقدام برای ترور امام باقر علیه السّلام 123
- مهم ترین ویژگی های عصر امام باقر علیه السّلام 124
- اشاره 126
- جلوه های انحراف در عصر امام باقر علیه السّلام 126
- انحراف فکر و عقیده 127
- انحراف سیاسی 129
- انحراف اخلاقی 133
- انحراف در عرصۀ اقتصاد 136
- بخش سوم 139
- اشاره 139
- محورهای حرکت عمومی اصلاحاتی امام باقر علیه السّلام 140
- اشاره 140
- اوّل:اصلاح در عرصۀ فکر و عقیده 140
- 1.ردّ افکار و عقاید مخرّب و مذاهب منحرف 141
- 2.بحث و مناظره با صاحبان مذاهب منحرف و سمبل های انحراف 146
- 3.محکوم کردن فقیهان درباری 150
- 4.دعوت مردم به گرفتن اندیشه از سرچشمه های زلال 151
- 5.انتشار دانش های اهل بیت علیهم السّلام 152
- دوّم:تأسیس دانشگاه نمونۀ فقه 153
- اشاره 153
- خصوصیّات مکتب فقهی اهل بیت علیهم السّلام 155
- سوّم:اصلاحات سیاسی 158
- اشاره 158
- 1.دعوت به امر به معروف و نهی از منکر 158
- 2.انتشار مفاهیم صحیح سیاسی 160
- 3.رسوا کردن عملکرد دستگاه اموی 164
- 4.دعوت مردم به دوری از حکومت وقت 166
- 5.مواضع مستقیم امام باقر علیه السّلام در برابر حاکمان منحرف 167
- 6.موضع امام باقر علیه السّلام در رابطه با جنگ مسلّحانه 171
- اشاره 173
- چهارم:اصلاح اخلاقی و اجتماعی 173
- 1.دعوت به پیاده کردن سنّت شریف نبوی 174
- 2.دعوت به مکارم اخلاق 177
- پنجم:اصلاحات اقتصادی 180
- اشاره 187
- قسمت چهارم 187
- بخش نخست 188
- اشاره 188
- 1.عقیدۀ سالم 192
- اوّل:امام باقر علیه السّلام و عناصر تشکیل دهندۀ گروه صالحان 192
- 2.مرجعیّت اهل بیت علیهم السّلام 196
- 3.ویژگی های پیروی از اهل بیت علیهم السّلام 199
- دوّم:امام باقر علیه السّلام و تزکیۀ نفوس 202
- 1.ارکان اساسی تزکیه در نزد امام باقر علیه السّلام 202
- اشاره 202
- الف-حاکم کردن عقل 203
- ج.درک انسان از مراقبت دائمی خداوند از او 204
- ب.تبعیّت ارادۀ انسان از ارادۀ خدا 204
- د.توجّه دائم به روز قیامت 205
- الف.ارتباط دائم با خداوند متعال 206
- 2.راه وروش تزکیه در نزد امام باقر علیه السّلام 206
- اشاره 206
- ب.اقرار به گناه و توبه از آن 208
- ج.برحذر بودن از غرق شدن در گناهان 210
- د.عمق بخشیدن به حیای درونی 211
- ح.شکستن انس و الفت میان انسان و رفتار جاهلی 211
- و.از میان بردن موانع نفسانی رفتار صحیح 213
- اشاره 215
- 1.تشویق به طلب علم 215
- سوّم:رویّۀ فرهنگ سازی امام باقر علیه السّلام 215
- 2.جایگاه ممتاز دانشمندان و فضیلت آنان 216
- 3.اخلاص در یاد گرفتن دانش 217
- 4.ضرورت نشر دانش و فرهنگ سازی برای مردم 218
- 5.لغزشگاه ها و آفت های دانشجویان 219
- 6.مرجعیّت علمی 220
- 7.مؤسّسات فرهنگی 222
- چهارم:امام باقر علیه السّلام و زنده کردن روح جهاد و حماسه در امّت 223
- اشاره 223
- اوّل:اقامۀ شعائر حسینی 224
- دوّم:زنده کردن ایمان به مسألۀ امام مهدی علیه السّلام 226
- اشاره 227
- پنجم:امام باقر علیه السّلام و هویّت بخشیدن به گروه صالحان 227
- محورهای وابستگی در گروه صالحان 229
- ویژگی های هویّت شیعی 231
- اوّل:نامگذاری 231
- سوّم:جایگاه گروه صالحان 233
- دوّم:صفات 233
- ششم:امام باقر علیه السّلام و سازماندهی روابط گروه صالحان 237
- اشاره 237
- اشاره 237
- 1.روابط داخلی گروه صالحان 237
- اصول روابط داخلی 240
- 2.روابط با سایر گروه های اسلامی 241
- 3.روابط با اهل ذمّه 242
- 4.رابطه با کفّار 243
- هفتم:امام باقر علیه السّلام و سیستم امنیّتی گروه صالحان 244
- اشاره 244
- 1.تقیّه 245
- 2.کتمان اسرار 248
- 3.ایجاد توازن در رابطه با حاکمان 250
- 4.مراعات سطوح مختلف 252
- هشتم:امام باقر علیه السّلام و نظام اقتصادی گروه صالح 253
- اشاره 253
- تأکید بر اهمّیّت عامل اقتصادی 254
- ایجاد موازنه میان طلب رزق وروزی و طلب مکارم اخلاقی 257
- منابع مالی گروه صالح 260
- همیاری داخلی در گروه صالح 262
- نهم:امام باقر علیه السّلام و نظام اجتماعی گروه صالح 267
- اشاره 267
- 1.خانواده 268
- 2.خویشاوندان 272
- 3.همسایگان 273
- 4.افراد گروه صالح 274
- 5.جامعۀ اسلامی 280
- دهم:امام باقر علیه السّلام و آیندۀ گروه صالح 287
- اشاره 293
- بخش دوم 293
- انگیزه های ترور امام باقر علیه السّلام 294
- اشاره 294
- 1.شخصیّت والای امام باقر علیه السّلام: 294
- 2.رویدادهایی که در دمشق به وقوع پیوست 295
- تصریح امام باقر علیه السّلام بر امامت امام صادق علیه السّلام پس از خود 296
- وصیّت های امام باقر علیه السّلام 297
- تسلیت گفتن مسلمانان به امام صادق علیه السّلام در عزای پدر بزرگوارش 299
- بخش سوّم 301
- اشاره 301
- میراث تفسیری امام محمّد باقر علیه السّلام 303
- اشاره 303
- نمونه هائی از تفسیر امام باقر علیه السّلام 305
- میراث حدیثی امام باقر علیه السّلام 308
- اشاره 310
- میراث کلامی امام باقر علیه السّلام 310
- 1.عجز عقل انسان از درک حقیقت خداوند متعال 311
- 2.ازلی بودن واجب الوجود 312
- 3.وجوب اطاعت امام علیه السّلام 314
- اشاره 314
- میراث تاریخی امام باقر علیه السّلام 314
- 2.حکمت سلیمان 315
- 1.وحی خداوند به حضرت آدم علیه السّلام 315
- 4.نامگذاری نوح به عبد شکور 316
- 3.حکمتی از تورات 316
- 7.نفی بی سواد بودن از پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و اله 317
- 6.اسماعیل اوّلین کسی بود که به زبان عربی سخن گفت 317
- 5.نفرین کردن نوح به قومش 317
- امام باقر علیه السّلام و نقل سیرۀ مبارک نبوی 318
- 1.عاریه گرفتن سلاح توسّط پیامبر اکرم صلّی اللّه علیه و اله از صفوان 318
- 2.حرکت خالد به سمت قبیلۀ بنی جذیمه: 319
- امام باقر علیه السّلام و سیرۀ حضرت علی علیه السّلام 321
- اخبار غیبی که امام باقر علیه السّلام بیان داشته اند 322
- اشاره 325
- میراث فقهی امام باقر علیه السّلام 325
- مسح از روی کفش 329
- لمس کردن عورت،باطل کنندۀ وضو نیست 329
- قرائت با صدای بلند در نمازی که باید آهسته قرائت کرد 330
- صلوات بر آل پیامبر در تشهد 330
- از وصایای امام باقر علیه السّلام 331
2.رویدادهایی که در دمشق به وقوع پیوست
محقّقان و تاریخ نویسان بعید نمی دانند،حوادثی که در دمشق به وقوع پیوست یکی از سبب هایی باشد که امویان را بر آن داشت تا امام باقر علیه السّلام را ترور نمایند.شرح این قضیّه بدین صورت است:
الف-چنان که قبلا گفتیم،هنگامی که امام باقر علیه السّلام به نزد هشام بن عبد الملک احضار گردید و در دربار او وارد شد،هشام به این گمان که امام باقر علیه السّلام در تیراندازی دچار مشکل خواهد شد و نمی تواند تیرها را به هدف بزند و این مسأله باعث استهزاء و مسخره کردن آن حضرت و پایین آوردن مقام آن حضرت در نزد شامیان می گردد،آن حضرت را امر به تیراندازی نمود، ولی آن هنگام که امام علیه السّلام تیراندازی کرده و چندین بار به صورتی اعجاب انگیز که در دنیای تیراندازی بی سابقه بوده است هدف را مورد اصابت قرار دادند، هشام درمانده شد و آنچنان غیظ و غضب بر او غلبه کرد که زمین با همۀ گستردگی بر او تنگ آمد.گروهی از تاریخ نویسان معتقدند که هشام از این زمان تصمیم بر کشتن امام باقر علیه السّلام گرفته است.
ب-گروهی نیز معتقدند پس از این که امام باقر علیه السّلام در همان مجلس در رابطه با مسألۀ امامت با هشام به مناظره پرداخته و بر او غلبه پیدا کردند و آثار عجز و درماندگی در صورت هشام نمایان گردید،و از سر کینه تصمیم به قتل آن حضرت گرفت.
ج-گروهی دیگر نیز معتقدند که مناظره کردن امام باقر علیه السّلام با عالم مسیحی و غلبۀ آن حضرت بر او-تا جایی که خود عالم مسیحی در برابر گروه کثیری از مردم شام اعتراف به عجز و ناتوانی خود در مقابله با امام باقر علیه السّلام نمود،و اهمیت این موضوع به حدّی بود که برتری علمی امام باقر علیه السّلام در میان امّت