امر به معروف و نهی از منکر در آیینه قرآن کریم صفحه 166

در مرحله دوم امربه معروف ونهی از منکر اگر گفتار آمرانه نیز تاثیر نداشت، می توان شخص گناهکار را تهدید کرد که اگر دست از گناه برندارد، او را به مراجع ذی صلاح، مانند نیروی انتظامی و قوه قضاییه، معرفی خواهد کرد تا بر اساس قانون با او رفتار کنند.

در این مرحله باید کار افراط و تفریط نکرد؛ زیرا کند روی سبب تندی عمل دیگران می شود، و رفتارهای نابه جای برخی، علت انکار اصل یک عمل معروف می شود.

3. انکار عملی (برخورد فیزیکی)

اشاره

در آیین حیات بخش اسلام برای اجرای دو فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر، مراحل و مراتبی در نظر گرفته شده است، پیش از این دو مرتبه از امر به معروف و نهی از منکر را بیان کردیم، اکنون باید گفت اگر دو مرجله قبل یعنی انکار قلبی و انکار زبانی موثر نیفتد، باید از انکار عملی بهره برد و معروف را در جامعه گسترش داد و از رواج منکر جلوگیری به عمل آورد.

انکار عملی نیز درجاتی دارد که باید از آسان تر شروع گردد، به طور خلاصه:

اول- فاصله انداختن میان گنهکار و گناه.

دوم- گرفتن دست گنهکار و کنار زدن او یا برداشتن ابزار گناه و تصرف در آن.

سوم- از بین بردن یا خراب نمودن ابزار گناه.

چهارم- حبس و تادیب و تنبیه گنهکار.

پنجم- زدن گنهکار و آزار دادن او.

ششم- کشتن و قتل گنهکار. (در مواردی خاص

یا با اجازه حاکم اسلامی) و....(1)

این مراتب و درجات از آیات و روایات اسلامی استفاده می شود، که برخی از آن ها را یادآوری می نماییم:

نیکی کردن از بهترین روش های مبارزه با منکر است، رفتاری که پیامبر(ص) با مشرکان بعد از فتح مکه نمود، نوع رفتار حضرت با وحشی (قاتل حمزه)، برخورد با اسیران بدر،تألیف قلوب با تقسیم غنائم جنگی و... گویای اهمیت احسان و نیکی در همه ابعاد سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و... است، در همین حال در بسیاری از موارد، لازم است در مقابل توطئه وارد میدان عمل شد و در مقابل خشونت ها گاه چاره ای جز توسل به زور نیست؛ اما در اعمال خشونت در