امر به معروف و نهی از منکر در آیینه قرآن کریم صفحه 321

مواقعی است که منافقان چهره واقعی خود را آشکار می کردند. قبل از جنگ، هنگام «جمع آوری کمک ها و آماده شدن برای میدان نبرد»، در میدان جنگ «هنگام حملات شدید دشمن» و بعد از جنگ «هنگام تقسیم غنائم» - که در آیات مخصوصا سوره «توبه» و «احزاب» به آنها اشاره شده است - حتی افراد عادی منافقان را می شناختند.

3. تندی و خشونت

گاه برای دفع منکر و بازداشتن گنهکار و واداشتن به معروف، روش ها ملاطفت آمیز و ... اثر بخش نیست و باید از راه تندی و خشونت وارد شد، از این رو تذکر دهنده باید با شدت او را از گناه باز دارد. قرآن مجید به این شیوه توجه دارد

نمونه ای از برخورد قاطع مربوط به مسلمانان سازشکار با کفر و نفاق است:

(وَدُّواْ لَوْ تَکْفُرُونَ کَمَا کَفَرُواْ فَتَکُونُونَ سَوَاء فَلاَ تَتَّخِذُواْ مِنْهُمْ أَوْلِیَاء حَتَّیَ یُهَاجِرُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَإِن تَوَلَّوْاْ فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَیْثُ وَجَدتَّمُوهُمْ وَلاَ تَتَّخِذُواْ مِنْهُمْ وَلِیًّا وَلاَ نَصِیرًا)؛(1) (آنان آرزو می کنند که شما هم مانند ایشان کافر شوید، و مساوی یکدیگر باشید. بنابراین، از آنها دوستانی انتخاب نکنید، مگر این که ]توبه کنند و[ در راه خدا هجرت نمایند. هر گاه از این کار سرباز زنند ]و به اقدام بر ضد شما ادامه دهند[ هر جا آنها را یافتید،اسیر کنید! و ]در صورت احساس خطر[ به قتل برسانید! و از میان آنها، دوست و یاوری اختیار نکنید!)

آیات قبلی سوره نساء درباره منافقانی است که بعضی از مسلمانان ساده دل به حمایت از آنها برخاسته و از آنها شفاعت می کردند و قرآن بیگانگی آنها را از اسلام بیان داشت، در این آیه می فرماید: تاریکی درون آنها به قدری است که نه تنها خودشان کافرند بلکه «دوست می دارند شما هم همانند آنان کافر شوید و مساوی یکدیگر گردید».

بنابراین، آنها از کافران عادی نیز بدترند؛ زیرا کفار معمولی دزد و غارتگر عقائد دیگران نیستند، اما اینها فعالیت های پی گیری برای تخریب عقاید دیگران دارند. اکنون که چنین هستند «هرگز نباید شما مسلمانان دوستانی از میان آنها انتخاب کنید»؛ مگر این که در کار