فرهنگ مهرورزی صفحه 316

نک سر مصعب به تقاضای کار تا چه کند با تو دگر روزگار (1)

از جمله حالات باطنی و حقایق معنوی که در همۀ انسان ها به صورت مایۀ فطری و سرمایۀ معنوی قرار داده شده و راه هزینۀ آن هم از سوی آفرینندۀ آن و فرستادگانش تعیین گشته، حالت مهر و محبّت و عاطفه و علاقه است که اهل دل می گویند: وقتی این حالت کامل گردد و اوج یابد تبدیل به عشق می شود.

عشق و محبّت اگر در مسیر مثبت هزینه شود، عکس العمل نیز مثبت و در آخرت به صورت پاداش پر ارزش ابدی است و اگر منفی و شیطانی مصرف گردد عکس العملش نیز منفی و در آخرت به شکل کیفر ابدی و آتش دوزخ است. این حقیقتی است که قرآن مجید و روایات، ناطق به آن هستند و در زندگی اقوام و ملت ها و خانواده ها و افراد هم به اثبات رسیده است.

عکس العمل هر عملی در دایرۀ هستی به طور مستقیم به صاحب عمل می رسد و در این برنامه هیچ اشتباهی وجود ندارد،

[ وَ أَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسٰانِ إِلاّٰ مٰا سَعیٰ ] (2).

و این که برای انسان جز آنچه تلاش کرده [ هیچ نصیب و بهره ای ] نیست.

[. . . وَ لاٰ تَزِرُ وٰازِرَهٌ وِزْرَ أُخْریٰ. . . ] (3).

. . . و هیچ سنگین باری بار گناه دیگری را بر نمی دارد. . .

1- 1) - جامی.
2- 2) - نجم (53) : 39.
3- 3) - انعام (6) : 164.