- پیشگفتار 1
- [مقدمه] 3
- اشاره 11
- قسمت اوّل 11
- بخش نخست 12
- بخش دوم 14
- اشاره 24
- بخش سوم 24
- الف)سخن گفتن نوزاد 25
- ب)امامت در خردسالی 26
- اشاره 28
- دانش امام جواد علیه السّلام 28
- توحید 31
- تفسیر و تأویل قرآن کریم 32
- امام جواد علیه السّلام و نشر حدیث 35
- روایات فقهی از امام جواد علیه السّلام 37
- اشاره 37
- نماز 38
- حج 39
- زکات 39
- فلسفه و علل تشریع احکام 40
- عبادت و پارسایی امام علیه السّلام 41
- اعمال مستحبی امام علیه السّلام 42
- حج گزاردن امام علیه السّلام 43
- ذکر،دعا و مناجات امام جواد علیه السّلام 44
- معجزه ها و کرامت های امام علیه السّلام 46
- اخلاق والای امام علیه السّلام در برخورد با جامعه 50
- بخشندگی و دهش امام علیه السّلام 51
- نیکی به مردم 52
- همدردی با مردم 54
- قسمت دوم 56
- اشاره 56
- بخش نخست 57
- اشاره 57
- [القاب آن حضرت] 58
- 1.جواد 58
- 3.مرتضی؛ 59
- 5.رضی؛ 59
- 4.قانع؛ 59
- نقش انگشتری امام جواد«العزه لله»بود 59
- 6.مختار؛ 59
- 7.باب المراد 59
- 2.تقی 59
- بخش دوم 60
- بخش سوم 62
- اشاره 62
- برخورد بنی عباس با مردم 64
- اوضاع سیاسی این برهۀ تاریخی 66
- محمد امین،گرایش ها و سیاست ها 68
- جنگ های ویرانگر 70
- کشته شدن امین 72
- خلافت ابراهیم خلیع 73
- قیام ابو السرایا 74
- برجسته ترین ویژگی ها و گرایش های مأمون 76
- عبد اللّه مأمون 76
- زیرکی 76
- اشاره 76
- خیانت 77
- سنگدلی 77
- شطرنج بازی 78
- خوشگذرانی 78
- شیفتگی به موسیقی 79
- تظاهر به شیعه بودن 79
- نگاهی به سلوک و گرایش های مأمون 81
- چالش های پیش روی مأمون و موضع گیری او 83
- رهبری مشروع از نگاه امت 85
- رابطۀ امام رضا علیه السّلام و مأمون 85
- فعالیت مأمون در سه جبهه 86
- در کنار مؤمنان آگاه 91
- ماهیت حکومت مأمون 95
- شهادت امام رضا علیه السّلام و امامت حضرت جواد علیه السّلام 97
- امام جواد علیه السّلام به هنگام شهادت پدر 100
- قسمت سوم 107
- اشاره 107
- اشاره 108
- 1.حیات علمی 108
- اشاره 108
- بخش نخست 108
- مدینه منوره 109
- مراکز علمی 109
- اشاره 109
- کوفه 110
- بصره 111
- بغداد 112
- علوم قرآنی 112
- علم حدیث 114
- فقه 115
- علم طب 116
- اصول فقه 116
- علم نحو 116
- علم کلام 116
- علم هندسه و شهرسازی 117
- علم شیمی 117
- ترجمه 117
- تأسیس مدرسه و کتابخانه 118
- 2.حیات سیاسی 119
- اشاره 119
- اطلس ها و رصدخانه ها 119
- شیوۀ حکومت 120
- خلافت موروثی 120
- اقدامی ناهنجار 121
- وزارت 123
- علویان قربانیان ستمگری عباسیان 124
- مسألۀ خلق قرآن 126
- اشاره 127
- [3] شرایط اقتصادی 127
- درآمدهای دولت 128
- عشق به ثروت اندوزی 129
- هزینۀ همسران مأمون 130
- انباشت ثروت 130
- عطای عباسیان 132
- خرید کنیزان زیباروی 133
- تنوع در عمارت سازی 134
- اثاثیه کاخ های عباسیان 135
- جامه های فاخر 136
- ثروت های برجای مانده از عباسیان 136
- خوان های هزار رنگ 136
- سرگرمی و خوشگذرانی 137
- پدیدۀ زهد و ساده زیستی 138
- دختر مأمون در کابین امام جواد علیه السّلام 141
- اشاره 141
- بخش دوم 141
- 1.مأمون عباسی 141
- اشاره 141
- طبیعت روابط امام جواد علیه السّلام و مأمون 150
- موضع گیری امام جواد علیه السّلام در برابر ابن اکثم 156
- انگیزۀ مأمون از وصلت با امام جواد 156
- موضع گیری عباسیان 156
- امامت حضرت جواد علیه السّلام در عهد مأمون 157
- اشاره 158
- 2.معتصم عباسی 158
- معتصم و طلایه داران بیدار 159
- فراخواندن امام جواد علیه السّلام به بغداد 160
- امام جواد علیه السّلام و معتصم 160
- طرح کشتن امام جواد علیه السّلام 160
- شهادت امام جواد علیه السّلام 166
- مراسم تدفین امام جواد علیه السّلام 173
- مدت عمر و تاریخ شهادت امام جواد علیه السّلام 175
- بخش سوم 177
- قسمت چهارم 181
- اشاره 181
- بخش نخست 182
- 1.اهل بیت علیهم السّلام و رهبری الهی 182
- اشاره 182
- 2.جامعۀ اسلامی و امامت زودهنگام در مدرسۀ اهل بیت علیهم السّلام 189
- 3.برخورد امام جواد علیه السّلام با مفاهیم تحریف شده 195
- 4.رنج امت اسلامی،دغدغۀ امام جواد علیه السّلام 200
- اشاره 204
- 1.امام جواد علیه السّلام در مصاف پدیدۀ تشکیک در امامت 204
- بخش دوم 204
- اشاره 209
- 2.امام جواد علیه السّلام معمار فرهنگی جماعت صالحان 209
- دعوت به توحید ناب 209
- پروراندن اندیشه 209
- مبارزه با پدیدۀ غلو 213
- عمق بخشیدن به بنیۀ علمی 216
- کامل کردن ابزارها و شیوۀ علمی 216
- پاسخ امام جواد علیه السّلام به مسائل فقهی و علمی 219
- وقت نماز صبح 219
- بسمله نماز 220
- ازدواج اجباری 220
- حکم وقف 221
- شهادت همسر و غیر همسر 221
- حکمت عملی 223
- تقویت ساختار تربیتی 223
- تعامل با ستمگران 224
- فعالیت های اجتماعی 226
- سفارش های امام جواد علیه السّلام 230
- تشویق به دانش اندوزی 231
- تشویق به توبه 233
- تشکیلات نمایندگان و اقدام دقیق 234
- 3.تکمیل ساختار جماعت صالحان و آماده سازیشان برای عصر غیبت 234
- اشاره 234
- نامه نگاری مخفیانه 235
- پرورش افراد 237
- اشراف بر امور اجتماعی 237
- 4.زمینه سازی برای امامت زودهنگام حضرت هادی علیه السّلام 238
- 5.امام جواد علیه السّلام و مهدویت 243
- اشاره 247
- اشاره 247
- مبحث اول:اصحاب امام جواد علیه السّلام 247
- بخش سوم 247
- حسن بن سعید اهوازی 249
- حسین بن سعید اهوازی 249
- محمد بن اسماعیل 251
- علی بن مهزیار 252
- احمد بن ابی عبد الله برقی 252
- صفوان بن یحیی 257
- عبد الله بن الصلت 259
- علی بن اسباط 259
- ابراهیم بن ابی محمود خراسانی 260
- احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی کوفی 260
- ابراهیم بن محمد همدانی 260
- جعفر بن محمد بن یونس احول 261
- احمد بن معافی 261
- حسین بن بشار مداینی 261
- داوود بن قاسم 261
- حکم بن علیاء اسدی 261
- حمزه بن یعلی اشعری قمی 261
- صالح بن محمد همدانی 262
- عبد الجبار بن مبارک نهاوندی 262
- عبد العظیم بن عبد الله 262
- علی بن جعفر 262
- عثمان بن سعید عمری 262
- فضل بن شاذان 263
- نوح بن شعیب بغدادی 263
- علی بن بلال بغدادی 263
- محمد بن عبد الجبار 263
- محمد بن عیسی 263
- ابو الحصین حضینی 264
- یعقوب بن اسحاق 264
- یعقوب بن یزید 264
- مبحث دوم:میراث امام جواد علیه السّلام 265
- اشاره 265
- 1.میراث تفسیری 266
- اشاره 269
- الف)ضرورت استحکام بخشیدن به عقاید 269
- 2.میراث کلامی 269
- ب)توحید 270
- د)امامت 271
- ج)نبوت 271
- 3.میراث فقهی 272
- 4.میراث تاریخی 275
- 5.طب در میراث امام جواد علیه السّلام 280
- اشاره 280
- درمان تب نوبه و تب ربع 284
- درمان یرقان(زردی) 285
- درمان باد پلید(سکتۀ عضلانی) 286
- درمان سردی معده و تپش قلب 287
- درمان خونریزی مداوم 287
- درمان درد سنگ(کلیه و مثانه) 288
- اشاره 289
- 6.دعا و نیایش در میراث امام جواد علیه السّلام 289
- 1.نیایش برای طلب خیر 290
- 2.نیایش برای طلب درگذشتن از لغزش ها 292
- 3.نیایش به هنگام سفر 294
- 4.نیایش در طلب روزی 295
- 5.نیایش در پناه بردن به خدا 297
- 6.نیایش در طلب توبه 298
- 7.نیایش در طلب حج 300
- 8.نیایش برای برطرف شدن ستم 302
- 9.نیایش در شکر خدای متعال 303
- 10.نیایش برای طلب حاجت 305
- 7.در آستان مواعظ امام جواد علیه السّلام 307
ویژگی ها را داشته باشد شایستگی احراز مسئولیت خطیر خلافت را-که تأمین کنندۀ سلامت و سعادت امت است-خواهد داشت.
فرهنگ شیعی و شیعیان خلافت را ویژه امامان معصومی می دانند که از خاندان رسالت برخاسته اند.این اختصاص نه از آن روست که امامان علیهم السّلام با پیامبر صلّی اللّه علیه و آله پیوند خویشاوندی دارند و نزدیکترین افراد به آن حضرت هستند، بلکه به دلیل مواهب الهی است که به آنان عطا شده و نیز به جهت اوصاف والای آنان است که هیچ کس جز این خاندان از چنین ویژگی هایی برخوردار نبوده است.البته نصوص و روایاتی که دربارۀ ضرورت خلافت و حکومت امامان اهل بیت علیهم السّلام آمده بسیار است و مجالی برای انتخاب خلیفه نمی ماند.
عباسیان از کسانی بودند که همانند امویان،عنصر وراثت را در امر خلافت دخیل کردند و آن را مبنای تزلزل ناپذیر برای شایستگی خویش به خلافت خواندند،چرا که خود را عموزادگان پیامبر صلّی اللّه علیه و آله می دانستند.آنان در این راه و به منظور دست یابی به قدرت و استمرار در حکومت،اموال فراوانی به دستگاه های تبلیغاتی وقت دادند تا به وسیله بوق تبلیغاتی خویش این باور را در میان مردم رواج دهند.
جیره خواران نیز به حسب وظیفۀ محوله،در حرکتی حساب شده،از جایگاه و منزلت علویان در میان مردم کاسته،خاندان بنی عباس را حمایت می کردند.آنان بدین وسیله به عباسیان نزدیک می شدند و گرگان عباسی را از خاندان رسالت،به پیامبر صلّی اللّه علیه و آله نزدیکتر می خواندند. (1)
اقدامی ناهنجار
بنی عباس در پی قوام بخشیدن به قانون موروثی بودن خلافت،به کارهای
1- (1)) .ر.ک:حیاه الامام محمد الاجواد علیه السّلام/190(با اندک تصرف).