پیشوایان هدایت : جوادالائمه حضرت امام محمدتقی علیه السلام جلد 11 صفحه 129

پست ترین بندگان من بر آن گمارده شده،بیشتر از سرزمین تحت حکومت تو خراج آورده است». (1)

آنچه باعث تأسف است و بر اندوه می افزاید این است که این درآمدهای سرشار که به گواهی تاریخ به شماره نمی آمد،در راه بهبود بخشیدن به اوضاع و زندگی اقتصادی مسلمانان هزینه نشده،بلکه بسیاری از آن ها به مصرف خوشگذرانی حاکمان عباسی می رسید.داستان های «هزار و یک شب»آینۀ شفافی است که خوشگذرانی ها و عیاشی های خلیفۀ وقت را و نیز پول بی حسابی که در این راه هزینه کرده است به ما می نمایاند.

عشق به ثروت اندوزی

آن روزگار شاهد فاجعۀ دینی و اخلاقی دیگری بود و آن این که مردم به هر وسیله ای که می توانستند،جانانه به ثروت اندوزی می پرداختند و به مشروع و نامشروع بودن منبع درآمد توجهی نداشتند.ثروت،معیاری برای ارزشگذاری انسان ها شده بود و در بغداد ضرب المثلی زبان به زبان می گشت که:«مال مال است و[توجه به]جز مال،محال است»و این بیانگر بی توجهی به مسائل اخلاقی در امور اقتصادی و معیشتی بود.پلید یا حرام بودن منشأ درآمد مردم را از دست یابی به آن باز نمی داشت و فریب و نیرنگ وسیله ای شده بود برای ثروت اندوزی. (2)