- پیشگفتار 1
- [مقدمه] 3
- اشاره 11
- قسمت اوّل 11
- بخش نخست 12
- بخش دوم 14
- بخش سوم 24
- اشاره 24
- الف)سخن گفتن نوزاد 25
- ب)امامت در خردسالی 26
- اشاره 28
- دانش امام جواد علیه السّلام 28
- توحید 31
- تفسیر و تأویل قرآن کریم 32
- امام جواد علیه السّلام و نشر حدیث 35
- روایات فقهی از امام جواد علیه السّلام 37
- اشاره 37
- نماز 38
- زکات 39
- حج 39
- فلسفه و علل تشریع احکام 40
- عبادت و پارسایی امام علیه السّلام 41
- اعمال مستحبی امام علیه السّلام 42
- حج گزاردن امام علیه السّلام 43
- ذکر،دعا و مناجات امام جواد علیه السّلام 44
- معجزه ها و کرامت های امام علیه السّلام 46
- اخلاق والای امام علیه السّلام در برخورد با جامعه 50
- بخشندگی و دهش امام علیه السّلام 51
- نیکی به مردم 52
- همدردی با مردم 54
- قسمت دوم 56
- اشاره 56
- اشاره 57
- بخش نخست 57
- [القاب آن حضرت] 58
- 1.جواد 58
- 4.قانع؛ 59
- 2.تقی 59
- 3.مرتضی؛ 59
- نقش انگشتری امام جواد«العزه لله»بود 59
- 5.رضی؛ 59
- 6.مختار؛ 59
- 7.باب المراد 59
- بخش دوم 60
- اشاره 62
- بخش سوم 62
- برخورد بنی عباس با مردم 64
- اوضاع سیاسی این برهۀ تاریخی 66
- محمد امین،گرایش ها و سیاست ها 68
- جنگ های ویرانگر 70
- کشته شدن امین 72
- خلافت ابراهیم خلیع 73
- قیام ابو السرایا 74
- برجسته ترین ویژگی ها و گرایش های مأمون 76
- زیرکی 76
- اشاره 76
- عبد اللّه مأمون 76
- سنگدلی 77
- خیانت 77
- خوشگذرانی 78
- شطرنج بازی 78
- تظاهر به شیعه بودن 79
- شیفتگی به موسیقی 79
- نگاهی به سلوک و گرایش های مأمون 81
- چالش های پیش روی مأمون و موضع گیری او 83
- رابطۀ امام رضا علیه السّلام و مأمون 85
- رهبری مشروع از نگاه امت 85
- فعالیت مأمون در سه جبهه 86
- در کنار مؤمنان آگاه 91
- ماهیت حکومت مأمون 95
- شهادت امام رضا علیه السّلام و امامت حضرت جواد علیه السّلام 97
- امام جواد علیه السّلام به هنگام شهادت پدر 100
- قسمت سوم 107
- اشاره 107
- 1.حیات علمی 108
- اشاره 108
- اشاره 108
- بخش نخست 108
- اشاره 109
- مدینه منوره 109
- مراکز علمی 109
- کوفه 110
- بصره 111
- بغداد 112
- علوم قرآنی 112
- علم حدیث 114
- فقه 115
- علم طب 116
- علم کلام 116
- اصول فقه 116
- علم نحو 116
- ترجمه 117
- علم هندسه و شهرسازی 117
- علم شیمی 117
- تأسیس مدرسه و کتابخانه 118
- 2.حیات سیاسی 119
- اشاره 119
- اطلس ها و رصدخانه ها 119
- شیوۀ حکومت 120
- خلافت موروثی 120
- اقدامی ناهنجار 121
- وزارت 123
- علویان قربانیان ستمگری عباسیان 124
- مسألۀ خلق قرآن 126
- اشاره 127
- [3] شرایط اقتصادی 127
- درآمدهای دولت 128
- عشق به ثروت اندوزی 129
- هزینۀ همسران مأمون 130
- انباشت ثروت 130
- عطای عباسیان 132
- خرید کنیزان زیباروی 133
- تنوع در عمارت سازی 134
- اثاثیه کاخ های عباسیان 135
- ثروت های برجای مانده از عباسیان 136
- جامه های فاخر 136
- خوان های هزار رنگ 136
- سرگرمی و خوشگذرانی 137
- پدیدۀ زهد و ساده زیستی 138
- 1.مأمون عباسی 141
- بخش دوم 141
- اشاره 141
- دختر مأمون در کابین امام جواد علیه السّلام 141
- اشاره 141
- طبیعت روابط امام جواد علیه السّلام و مأمون 150
- انگیزۀ مأمون از وصلت با امام جواد 156
- موضع گیری امام جواد علیه السّلام در برابر ابن اکثم 156
- موضع گیری عباسیان 156
- امامت حضرت جواد علیه السّلام در عهد مأمون 157
- اشاره 158
- 2.معتصم عباسی 158
- معتصم و طلایه داران بیدار 159
- امام جواد علیه السّلام و معتصم 160
- فراخواندن امام جواد علیه السّلام به بغداد 160
- طرح کشتن امام جواد علیه السّلام 160
- شهادت امام جواد علیه السّلام 166
- مراسم تدفین امام جواد علیه السّلام 173
- مدت عمر و تاریخ شهادت امام جواد علیه السّلام 175
- بخش سوم 177
- اشاره 181
- قسمت چهارم 181
- بخش نخست 182
- اشاره 182
- 1.اهل بیت علیهم السّلام و رهبری الهی 182
- 2.جامعۀ اسلامی و امامت زودهنگام در مدرسۀ اهل بیت علیهم السّلام 189
- 3.برخورد امام جواد علیه السّلام با مفاهیم تحریف شده 195
- 4.رنج امت اسلامی،دغدغۀ امام جواد علیه السّلام 200
- اشاره 204
- بخش دوم 204
- 1.امام جواد علیه السّلام در مصاف پدیدۀ تشکیک در امامت 204
- دعوت به توحید ناب 209
- اشاره 209
- پروراندن اندیشه 209
- 2.امام جواد علیه السّلام معمار فرهنگی جماعت صالحان 209
- مبارزه با پدیدۀ غلو 213
- عمق بخشیدن به بنیۀ علمی 216
- کامل کردن ابزارها و شیوۀ علمی 216
- وقت نماز صبح 219
- پاسخ امام جواد علیه السّلام به مسائل فقهی و علمی 219
- ازدواج اجباری 220
- بسمله نماز 220
- حکم وقف 221
- شهادت همسر و غیر همسر 221
- تقویت ساختار تربیتی 223
- حکمت عملی 223
- تعامل با ستمگران 224
- فعالیت های اجتماعی 226
- سفارش های امام جواد علیه السّلام 230
- تشویق به دانش اندوزی 231
- تشویق به توبه 233
- 3.تکمیل ساختار جماعت صالحان و آماده سازیشان برای عصر غیبت 234
- اشاره 234
- تشکیلات نمایندگان و اقدام دقیق 234
- نامه نگاری مخفیانه 235
- پرورش افراد 237
- اشراف بر امور اجتماعی 237
- 4.زمینه سازی برای امامت زودهنگام حضرت هادی علیه السّلام 238
- 5.امام جواد علیه السّلام و مهدویت 243
- اشاره 247
- اشاره 247
- بخش سوم 247
- مبحث اول:اصحاب امام جواد علیه السّلام 247
- حسین بن سعید اهوازی 249
- حسن بن سعید اهوازی 249
- محمد بن اسماعیل 251
- علی بن مهزیار 252
- احمد بن ابی عبد الله برقی 252
- صفوان بن یحیی 257
- عبد الله بن الصلت 259
- علی بن اسباط 259
- احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی کوفی 260
- ابراهیم بن ابی محمود خراسانی 260
- ابراهیم بن محمد همدانی 260
- حمزه بن یعلی اشعری قمی 261
- داوود بن قاسم 261
- احمد بن معافی 261
- حسین بن بشار مداینی 261
- حکم بن علیاء اسدی 261
- جعفر بن محمد بن یونس احول 261
- علی بن جعفر 262
- صالح بن محمد همدانی 262
- عبد الجبار بن مبارک نهاوندی 262
- عبد العظیم بن عبد الله 262
- عثمان بن سعید عمری 262
- محمد بن عیسی 263
- علی بن بلال بغدادی 263
- فضل بن شاذان 263
- نوح بن شعیب بغدادی 263
- محمد بن عبد الجبار 263
- ابو الحصین حضینی 264
- یعقوب بن یزید 264
- یعقوب بن اسحاق 264
- مبحث دوم:میراث امام جواد علیه السّلام 265
- اشاره 265
- 1.میراث تفسیری 266
- اشاره 269
- 2.میراث کلامی 269
- الف)ضرورت استحکام بخشیدن به عقاید 269
- ب)توحید 270
- ج)نبوت 271
- د)امامت 271
- 3.میراث فقهی 272
- 4.میراث تاریخی 275
- اشاره 280
- 5.طب در میراث امام جواد علیه السّلام 280
- درمان تب نوبه و تب ربع 284
- درمان یرقان(زردی) 285
- درمان باد پلید(سکتۀ عضلانی) 286
- درمان سردی معده و تپش قلب 287
- درمان خونریزی مداوم 287
- درمان درد سنگ(کلیه و مثانه) 288
- 6.دعا و نیایش در میراث امام جواد علیه السّلام 289
- اشاره 289
- 1.نیایش برای طلب خیر 290
- 2.نیایش برای طلب درگذشتن از لغزش ها 292
- 3.نیایش به هنگام سفر 294
- 4.نیایش در طلب روزی 295
- 5.نیایش در پناه بردن به خدا 297
- 6.نیایش در طلب توبه 298
- 7.نیایش در طلب حج 300
- 8.نیایش برای برطرف شدن ستم 302
- 9.نیایش در شکر خدای متعال 303
- 10.نیایش برای طلب حاجت 305
- 7.در آستان مواعظ امام جواد علیه السّلام 307
بخش دوم
اشاره
امام جواد علیه السّلام و حاکمان معاصر آن حضرت
حضرت جواد علیه السّلام با دو خلیفۀ عباسی معاصر بود:مأمون و معتصم.
1.مأمون عباسی
اشاره
مأمون همانند گذشته و آن سان که امام رضا علیه السّلام و دیگر علویان را به ظاهر محترم می شمرد و مورد احسان خود قرار می داد،همان شیوۀ مکارانه را با امام جواد علیه السّلام در پیش گرفت.او دخترش را به همسری امام جواد علیه السّلام درآورد تا بیشتر به امام نزدیک شود.در همین حال و علیرغم اظهار دوستی نسبت به اهل بیت علیهم السّلام و این که حضرتش را مورد توجه ویژۀ خود قرار داده بود،هماره در پی کاستن از نقش آن حضرت و در کنترل درآوردن او بود.دلیل این اقدام مأمون را می توان از برخورد او با امام رضا علیه السّلام دریافت و در واقع،شیوۀ رفتار مأمون با امام جواد علیه السّلام نمادی از رفتار خصمانه،اما به ظاهر دوستانۀ او با امام رضا علیه السّلام بود.شکاف اساسی موجود در رابطۀ امام جواد علیه السّلام و مأمون موضوعی است که بدان خواهیم پرداخت.
دختر مأمون در کابین امام جواد علیه السّلام
تاریخ نگاران دربارۀ ازدواج دختر مأمون با امام جواد علیه السّلام و واکنش