پیشوایان هدایت : جوادالائمه حضرت امام محمدتقی علیه السلام جلد 11 صفحه 216

عمق بخشیدن به بنیۀ علمی

از دیگر عرصه هایی که امام جواد علیه السّلام در آن فعالیت و تلاش می کرد کامل کردن پیکرۀ علمی ای بود که پدران گرامی اش پایه گذار آن بودند.در همین راستا و در قالب پاسخ به پرسش های علمی و فقهی روز شیعیان و امت اسلامی داده های گرانسنگی به محفل های علمی ارزانی داشت که مهمترین این فعالیت ها در کامل کردن ابزارها و شیوۀ علمی تبلور می یافت.

کامل کردن ابزارها و شیوۀ علمی

قواعد«اصولی»بخشی از شیوۀ رایج و عام برای فهم و استنباط احکام شریعت به شمار می رود.در این جا به اختصار شیوۀ امام جواد علیه السّلام را در این زمینه بیان می کنیم:

الف)از منظر شیوۀ علمی آن حضرت،استنباط احکام نظری از ظاهر آیات مجاز نیست و فقط در صورت آگاهی یافتن از تفسیر امامان معصوم چنین کاری جایز است.مطلب زیر را که به همین امر پرداخته است می خوانیم:

حضرت امام جواد علیه السّلام از امام صادق روایت کرد که فرمود:«شخصی از پدرم امام محمد باقر علیه السّلام مسائلی پرسید.از جمله،گفت وگوهایی که میان آن حضرت و آن مرد صورت گرفت از این قرار بود:به آنان بگو:آیا آنچه رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله از علم خدا بیان کرد اختلاف[و تناقض]داشت؟اگر بگویند:نه، اختلافی در آن دیده نمی شد،به آنان بگو،اگر کسی حکم خدا را[نه آن سان که او حکم فرموده،بلکه]با اختلاف بیان کند با رسول خدا صلّی اللّه علیه و آله مخالفت کرده است؟اگر گفتند:آری،گفتار نخست خود را نقض کرده اند.در آن هنگام به