آداب سفر حج صفحه 108

ص:116

اطْلُبْ لِاخِیکَ عُذْراً فَانْ لَمْ تَجِدْ لَهُ عُذراً فَالْتَمِسْ لَهُ عُذراً. (1) 1

برای گفتار و کرداری که ازبرادر تو سر می‌زند عذری بجوی و اگر نیافتی عذری بساز!

بنابراین، از آنجا که حاجیان در سفر حج، به عبادت خدا روی آورده و در صدد کسب معارف و آمرزش الهی برآمده‌اند، لذا باید به شدت از سوء ظن و بدبینی نسبت به دیگران خودداری کنند؛ زیرا گمان بد عبادت را تباه می‌کند. (2) 2

47- رازداری

شیوه تقسیم بندی زائران هر کاروان به گونه‌ای است که معمولا هر چند نفر در یک اتاق قرار می‌گیرند و نزدیک به یک ماه شب و روز با هم به سر می‌برند، در چنین وضعیتی طبیعی است که میان آنان گفتگوهایی رد و بدل شود که چه بسا بعضی از آن‌ها دوست نمی‌دارند این سخنان جای دیگری بیان شود، از این رو پیشوایان دینی ما به ما دستور داده‌اند تا سخنان محرمانه اشخاص