- اشاره 1
- مروری بر اعمال 1
- فصل 1: اعمال و آداب مشترک حج، عمره تمتّع و عمره مفرده 1
- بخش سوم: اعمال و آداب حج 1
- احرام 3
- گرمای مکه مرارتی پر ارج 9
- در حال احرام چه کنیم؟ 13
- متن و ثواب تلبیه 15
- تلبیه 15
- ردّ لبیک حرام خوار 23
- به چه کسی لبیک می گوییم؟ 24
- حکمت تلبیه 27
- لبیک دلباختگان به سیدالشهدا علیه السلام 31
- غسل پیش از ورود به مکه ی معظمه 34
- آداب مکه ی مکرمه 34
- سکینه و تواضع در مکه ی مکرمه 35
- لباس حاجی؛ لباسی ساده یا کهنه 42
- تواضع و وقار، ادب زائر کربلا 44
- لباس زائر سیدالشهدا علیه السلام 47
- سجده در مکهّ ی معظمه 48
- ثواب گام زدن تا قبر شریف سیدالشهدا علیه السلام 48
- تسبیح در مکه ی مکرمه 49
- ختم قرآن در مکه ی مکرمه 50
- آداب مسجد الحرام 52
- غسل 52
- ورود به مسجد الحرام با سکینه و وقار 52
- دعای ورود به مسجد الحرام 54
- دعا، هنگام دیدار با کعبه ای معظم 60
- ورود از باب بنی شیبه 61
- نظر به کعبه 63
- نماز در مسجد الحرام 65
- اعمال پر فضیلت، نشانگر تأکید بر مشغولیت به عبادت 66
- تأکید بر مشغولیت به عبادت و جز به خیر سخن نگفتن در کربلا 67
- یاری دادن به همسفران حج: مایه ی برتری یافتن ثواب 69
- توصیه به همکاری و یاری رساندن به زوار سیدالشهدا علیه السلام 70
- آداب نگاهداشتنی برای زائر بیت الله و زائر کربلا 71
- بازگشت، پس از پایان اعمال به همراه شوق ماندن 73
- کراهت اقامت در کربلای معلی و شوق بازگشت هنگام وداع با امام علیه السلام 76
- فضیلت طواف 79
- طواف 79
- طواف های واجب و مستحبی 83
- چرا هفت دور؟ 84
- اعمال هنگام طواف 87
- دعا در حین طواف 87
- صلوات در هنگام طواف 93
- نماز طواف 94
- دعا پس از نماز طواف 95
- نیابت در طواف و نماز طواف 99
- طواف به گرد کعبه ی شش گوشه 106
- تاریخچه ی چاه زمزم 108
- نوشیدن از آب زمزم 108
- استحباب نوشیدن آب زمزم و ریختن آب آن بر صورت و بدن 111
- تقدس ویژه ی آب زمزم 112
- چرایی تلخی و شوری آب زمزم 114
- برتری آب فرات بر زمزم 115
- سعی 118
- وجه تسمیه ی صفا و مروه 118
- حکمت سعی و محبوبیت مسعی 119
- چرا هفت دور؟ 121
- هروله 122
- ثواب سعی 123
- صلوات در هنگام سعی 125
- وقوف بر کوه صفا و ذکر و دعا 126
- سعی در زیارت حضرت سیدالشهدا علیه السلام 128
- مروری براعمال واجب حج 132
- فصل2: اعمال مخصوص حج 132
- آدم مصطفی: نخستین حاجی 133
- صحرای عرفات 136
- وجه تسمیه ی عرفات 136
- حکمت وقوف در عرفات از ظهر تا غروب روز نهم 137
- جلوه های رحمت ربانی در بیابان عرفات 140
- مراتب مغفرت الهی در عرفات 144
- اندک بودن حجاج واقعی 150
- یأس از رحمت خدا بزرگترین جرم 153
- روز عرفه: روز دعا و مسألت 157
- پناه آوردن به خداوند از آتش 162
- دعای عرفه ی حضرت سیدالشهدا علیه السلام 164
- دعا برای امام عصر در صحرای عرفات و روز عرفه 167
- دعای نخست (دعای عرفه ی امام سجّاد علیه السلام در صحیفه ی سجّادیه) 169
- اشاره 172
- دعای دوم (دعای عرفه ی امام سخاد در کتاب شریف اقبال الاعمال) 172
- زیارت حضرت سیدالشهدا علیه السلام در شب و روز عرفه 173
- کربلا در دل عرفات 179
- یادی از مصیبت حضرت ابوالفضل العباس علیه السلام 184
- «مأزمین» مرز عرفات و مشعر 187
- وقوف در مشعر 187
- وجه تسمیه ی مشعر به «مزدلقه» و «جمع» 192
- دعا و احیاء شب مشعر 193
- منا 195
- وجه تسمیه ی منا 195
- رمی جمره 196
- قربانی در حج آدم و ابراهیم علیهما السلام 199
- قربانی 199
- ثواب قربانی 206
- قبول قربانی 208
- حلق 211
- بازگشت به مکه 212
- وداع با بیت 215
- یادی از وداع های امام رضا علیه السلام با کعبه 215
- از کجا و چگونه وداع کنیم؟ 217
- قبولی حج 222
- اشاره 222
- ورع 223
- حلم 228
- حُسن مصاحبت 229
- بازگشت به وطن 230
- فهرست منابع 233
- دیگر آثار مؤلف 240
امام موسی بن جعفر علیهما السلام هنگام نوشیدن این آب مقدس می فرمودند:
بِسمِ اللهِ وَالحَمدُ للهِ وَالشُّکرُ للهِ.(1)
به نام خداوند و سپاس از آن خداوند و شکرگزاری از برای خداوند است.
امام صادق نیز توصیه فرموده اند که حاجیان پس از نوشیدن از این آب، آن را بر سر و پشت و شکم بریزند و دعای «اللهم اجعله علماً نافعاً...» را بخوانند.(2)
تقدس ویژه ی آب زمزم
شاید توصیه هایی که به نوشیدن و به سر و صورت زدن این آب مبارک شده است به خاطر ویژگیهای مهمی باشد که داراست. به عنوان نمونه امیرمؤمنان علیه السلام فرمودند:
ماءُ زَمزَمَ خَیرُ ماءٍ عَلی وَجهِ الاَرضِ.(3)
آب زمزم بهترین آب بر پهنه ی زمین است.
«نیکوترین» و برگزیده بودن آب زمزم در حقیقت ناظر به شرافت و تقدّس آن نزد خداوند است. این فضیلت باعث شده که این آب از اثرهای مادی معجزه آسایی نیز برخوردار شود. حضرت ثامن الائمّه علیه السلام می فرمایند:
1- المحاسن، ج 2، ص 574.
2- الکافی، ج4، ص430.
3- الکافی، ج 6، ص 386.