تبصره المتعلمین فی احکام الدین جلد 2 صفحه 62

حق اجاره دادن دارد مانند دکان و خانه باید غاصب اجره المثل بدهد و اگر مانند مساجد و مدارس و قبرستان است گناه غاصب بیش از آن است که به غرامات دنیوی جبران شود و جز توبه یا عذاب الهی چاره ندارد و اجره المثل رفع ضمان او نمی کند.

اگر مصنوعات طلا و نقره غصب کند که قیمت آن بیش از هم وزن آنهاست از طلا و نقره مثلا گوشواره و گردن بند که سه مثقال طلا باشد اما معادل پنج مثقال طلا ارزش دارد بهتر است بغیر جنس غرامت دهند که شبهه ربا نشود اگر چه در غرامات ربا نیست بلکه در معاوضات است و اگر جنسی که غصب کرده است هنگام ادا بی قیمت باشد مانند یخ در تابستان باید قیمت داد چون مثل آن متعذر است.اگر کسی مالی از کسی غصب کند و به ظالمی دهد که پس گرفتن از او محال است خود گیرنده ضامن است مثل آن که در دریا انداخته باشد اما اگر ظالم را راهنمایی کند ضمان بر ظالم است و عذاب الهی بر ساعی.

اگر در قیمت مغصوب میان مالک و غاصب اختلاف افتد قول غاصب مقدم است با قسم چون که ادعا کمتر می کند.

[فصل یازدهم احیاء موات]

فصل یازدهم احیاء موات