جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 168

ص:191

بپردازد.

بنابراین،در فرض سؤال،خمس سال اول 20 هزار تومان بوده،که در سال دوم 20 هزار تومان ترقی و سود داشته،جمعا 40 هزار تومان می شود.و سهم صاحب سرمایه که سال اول 80 هزار تومان بوده،در سال دوم 80 هزار تومان ترقی و سود داشته،که خمس آن 16 هزار تومان می شود.در نتیجه خمس سرمایۀ فعلی 56 هزار تومان است و سرمایۀ خالص 144 هزار تومان می باشد.

سؤال 762:شخصی زمینی دارد که قیمت آن بالا رفته و بواسطه همین زمین مستطیع شده است.حال قسمتی از زمین را فروخته تا صرف حج کند،آیا باید پول آن را تخمیس کند؟

جواب:در فرض سؤال،اگر اصل زمین متعلّق خمس نباشد،مثل اینکه ارث یا صداق بوده خمس ندارد ولی اگر آن را از پول مخمس خریداری کرده ترقی قیمت مقداری که بفروش رسانده جزء درآمد سال اوست که اگر تا پایان سال در مؤونه صرف نشود خمس دارد(ترقی قیمت نسبت به زمانی که خریده است ملاحظه می شود)ولی اگر به عنوان مال التجاره و استفاده از ترقی قیمت، خریداری کرده در صورتی که با پول مخمس خریداری کرده باید خمس ترقی قیمت زمین را همه ساله بپردازد.و در همین فرض اگر با پول غیر مخمس خریداری کرده،باید خمس زمین را به قیمت فعلی بپردازد.و در سالهای بعد نیز خمس ترقی قیمت آن را بپردازد.

سؤال 763:این جانب زمینی خریداری کرده ام تا پس از ترقی قیمت بفروشم،آیا پس از فرا رسیدن سال خمسی خمس قیمت فعلی آن را باید بپردازم یا خمس قیمت خرید را؟

جواب:خمس قیمت فعلی را لازم است بپردازید.

سرمایه کسب

سؤال 764:آیا به سرمایه کسب و تجارت خمس تعلّق می گیرد؟

جواب:بلی،به سرمایه خمس تعلّق می گیرد.مگر اینکه برای تأمین معاش خود و عائله اش مطابق شأنش به همۀ سرمایه نیاز داشته باشد.بطوری که اگر خمس آن