جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 237

ص:260

سؤال 1051:شخصی زمین مزروعی خود را با شخص دیگر معاوضه می کند و بعد معلوم می شود که مغبون شده و چند سال هم گذشته است،آیا خیار فسخ تا حال باقی است؟

جواب:اگر واقعا در حین معاوضه مغبون بوده است خیار غبن دارد و خیار غبن فوریت دارد و چنانچه شخص مغبون بعد از علم به غبن اعمال خیار نکند، خیار او ساقط می شود.مگر اینکه جاهل به فوریت باشد و در نزاع موضوعی محتاج به مرافعه شرعیه است.

سؤال 1052:زمینی که حدود شش میلیون تومان قیمت داشت،در اثر غفلت و ندانستن قیمت روز،به چهار میلیون فروخته ام.حال با توجه به اختلاف دو میلیون تومان که من مغبون شده ام،آیا حق دارم معامله را فسخ کنم؟

جواب:غبن به مقدار مزبور موجب خیار و حق الفسخ می باشد،به شرطی که در معامله اسقاط خیار نشده باشد و مغبون از قیمت واقعی بی اطلاع باشد.

خیار عیب

سؤال 1053:در حالت ظهور عیب در مبیع،خریدار حق فسخ معامله را دارد،آیا حق دارد مبیع را به قیمت معیب از فروشنده مطالبه کند؟

جواب:در مورد عیب،هم حق فسخ و هم حق ارش،یعنی گرفتن تفاوت بین صحیح و معیب به نسبت ثمن معامله را دارد.

سؤال 1054:خانه ای معامله شده و در قولنامه به صورت چاپی کلیه خیارات اسقاط شده است و مبلغ صد هزار تومان به عنوان واقولی نوشته شده است.ولی در ضمن صیغۀ عقد، اسقاط تمامی خیارات نشده است و بعد معلوم شده که خانه عیب دارد و دارای عقب نشینی است،آیا مشتری می تواند معامله را فسخ کند؟و آیا علم و جهل بایع در این مورد اثری دارد؟و آیا گرفتن واقولی در این صورت مشروع است؟و اصولا با چنین وضعی اسقاط تمامی خیارات شده یا خیر؟

جواب:1-در فرض سؤال،اگر حکم عقب نشینی قبل از معامله تصویب شده باشد،خریدار حق به هم زدن معامله را دارد.