جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 276

ص:299

سؤال 1161:مدیونی که در عسرت است و نمی تواند دین خود را بپردازد،آیا طلبکار می تواند او را تحت فشار قرار دهد و مطالبۀ دین کند یا خیر؟و اگر مدیون قدرت دارد ولی به تأخیر می اندازد،آیا گناهی مرتکب شده؟

جواب:در فرض سؤال،مطالبۀ دین بر طلبکار حرام است و باید مدیون را مهلت دهد تا وقتی که متمکن از پرداخت شود.و در صورتی که مدیون قدرت بر ادای دین داشته باشد،مسامحه و تأخیر در ادای آن معصیت کبیره است.بلکه لازم است مدیون در موقعی که قدرت بر ادای دین ندارد،نیت ادای دین عند التمکن را داشته باشد.

شرط زیاده در قرض

سؤال 1162:کسی که مبلغ صد هزار تومان به کسی به عنوان قرض الحسنه به مدت یک سال بدهد،مشروط به اینکه سر سال پول فوق را به اضافه پنجاه کیلو گندم بدهد،که طلبکار به ارزش کمتر بخرد،چه حکمی دارد؟

جواب:این قرض ربوی و باطل است.

سؤال 1163:آیا قرض دادن به شرط اینکه قرض گیرنده هر ماه مبلغی به قرض دهنده بدهد،صحیح است؟

جواب:این قرض ربوی و باطل است.

سؤال 1164:کسی مقداری وام گرفته،آیا می تواند پول را به عنوان قرض در اختیار دیگری بگذارد مشروط به اینکه اقساط آن را بپردازد و در آخر اصل پول را هم برگرداند؟

جواب:این عمل ربا و حرام است.مگر اینکه تحت عنوان مضاربه یا سایر عقود اسلامی در آید (1).

سؤال 1165:آیا صحیح است که مبلغی بعنوان رهن به صاحب خانه بدهند،به شرط اینکه منزلش را با اجارۀ کمتر در اختیار مستأجر قرار دهد؟