جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 278

ص:301

صورت عدم اخذ وام،متحمل زیان فراوان در شغل مشروع خودش که به آن مشغول است خواهد شد.بنابراین آیا شخص مرتکب گناه شده و در نتیجه این وام بصورت پول حرام وارد اموالش خواهد شد یا نه؟

جواب:اینگونه اضطرار موجب جواز ربا نمی شود و اگر از اشخاص قرض می تواند به نحو بیع شرط معامله کند.یا اینکه یکی از ماشینها را به قرض دهنده به مبلغی که مورد حاجت او است بفروشد و بعد از او به مبلغ بیشتر نسیه بخرد.

شرط قرض در ضمن عقد

سؤال 1168:آیا جایز است کسی مالی را به دیگری به کمتر از قیمت بازار بفروشد،به شرط اینکه خریدار مقداری به او قرض بدهد؟

جواب:اگر جدّا قصد معامله داشته باشد و شرط قرض کند،مانعی ندارد.

سؤال 1169:آیا می توان در ضمن صلح،شرط قرض کند؟مثلا بگوید 50 هزار تومان به تو صلح می کنم به شرط آنکه 200 هزار تومان یک ساله به من قرض بدهی؟

جواب:در صورتی که قصد جدی داشته باشد،مانعی ندارد.

سؤال 1170:آیا می توان در ضمن عقد اجاره،شرط قرض کند؟مثلا موجر خانۀ خود را به مبلغ کمی به مستأجر به مدت یک سال اجاره دهد،مشروط به اینکه مبلغ معینی در این مدت به او قرض بدهد؟

جواب:جایز است.

فروش دین

سؤال 1171:شخصی از شخص دیگر طلبی دارد و مدرکی هم از او دارد،مثلا سی تومان به موعد یک ماه،و اکنون می خواهد این مدرک را بفروشد به مبلغ 29 تومان نقدا.آیا جایز است یا خیر؟و بر فرض عدم جواز،آیا می شود فعلا سی تومان را شخص دائن حواله کند که مشتری از مدیون در رأس موعد بگیرد و آن یک تومان را که از سی تومان کسر می گذارد برای حق الجعالۀ مشتری که وجه را رأس موعد از مدیون وصول می کند قرار دهد؟