جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 343

ص:366

جواب:در جمهوری اسلامی ایران این امور تابع مقررات موجود است،و باید از سازمان مراتع مجوز گرفته شود.

سؤال 1395:آیا شخص می تواند جلوی عبور راه عام مراتع را بگیرد؟

جواب:فرد خاص نمی تواند این کار را انجام دهد.و این هم تابع مقررات سازمان مراتع می باشد.

حیازت و تحجیر

سؤال 1396:این جانب مقداری زمین در جای معینی خریدم.دو سال بعد دور آن را سنگ چین نموده و روی آن نخود دیم کاشتم.در سال 1350 دولت سابق آن را ملی اعلام کرد،آیا شرعا من مالک آن زمین هستم؟

جواب:با توجه به خصوصیات مذکور،مالک شرعی شما هستید.

سؤال 1397:بعد از چندین سال زحمت،آبی از چاه برای زراعت بیرون آورده ام،آیا این آب جزء انفال است یا متعلق به خودم؟و آیا می توانم وقف کنم؟

جواب:با فرض اینکه محل چاه از اراضی موات بوده و به قصد تملک حیازت کرده و حفر چاه کرده اید،آن چاه متعلق به شما است و وقف آن مانع ندارد.

سؤال 1398:چند نفر مدتها قبل زمین مواتی را تحجیر می کنند و بعد از حفر چاه و نصب موتور آب پشیمان می شوند و محل را رها کرده و می روند،بعدها چند نفر از اهالی،همانجا را تصرف و احیا می کنند.یعنی باغ درست می کنند یا خانه می سازند،آیا کسانی که قبلا علامتگذاری کرده اند روی این زمینها حقی دارند؟

جواب:حکم کلی مسأله این است که حفر چاه تحجیر است و موجب حق اولویّت می شود.ولی اگر پس از تحجیر زمین را مدتی طولانی مهمل و معطل گذاشتند،حق اولویت ساقط می شود.و دیگران می توانند آن را تصرف و احیا کنند ولی در این فرض احتیاط این است که با اجازۀ حاکم شرع باشد.و در فرض سؤال،ظاهرا حق اولویت آقایان ساقط شده و مردمی که زمین را تصرف و احیا