جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 482

ص:505

ولیّ دم یقین دارد که قاتل یکی از چهار متهم هستند و برای قاضی شرع، اماره ظنیّه بر صدق ولی دم قائم شده و متهمین بیّنه بر رفع اتهام خود ندارند.

بر ولیّ دم است که اقامۀ قسامه کند.که اگر اقامه کرد،دیه ثابت می شود و متهمین باید بالسّویّه بپردازند و اگر قسامه اقامه نکرد بر متهمین است که هر یک، جدا جدا برای رفع اتهام خود،اقامۀ قسامه کنند.که اگر اقامه کردند،تبرئه می شوند و دیه بر بیت المال است و اگر نکول کردند دیه بر آنان ثابت می شود که باید بالسّویّه بپردازند و اگر بعضی از آنان اقامه قسامه کردند،تبرئه می شوند و دیه بر بقیه است.

تعدد جنایت با ضربه واحد

سؤال 1914:چنانچه جانی با یک ضربه به چشم مجنی علیه بزند،و باعث جراحت از نوع دامیه یا غیر آن یا سیاه شدگی توأما گردد؛آیا دیۀ متعلق به این دو اثر،دو نوع است یا فقط بدامیه تعلق می گیرد؟

جواب:مقتضای تعدد جنایت-در صورتی که هر یک دیه معینی داشته باشد- تعدد دیه است.هر چند به ضربۀ واحده باشد.ولی احوط تصالح است.

سؤال 1915:اگر در نافذه گلوله یا نیزه از یک طرف پا وارد شود و از طرف دیگر خارج شود، آیا یک دیه ثابت است یا دو دیه؟

جواب:یک دیه ثابت است.و مقدار آن صد دینار است.

سؤال 1916:اگر در اثر فرو رفتن نیزه و ایجاد نافذه،استخوان پا هم بشکند،آیا دو دیه باید بدهد یا یک دیه؟

جواب:اگر نیزه دست یا پا را سوراخ کند و از طرف دیگر خارج شود و سبب شکستگی استخوان هم بشود،دو دیه لازم است.یکی دیۀ سوراخ کردن که صد دینار است،و دیگری دیۀ شکستن استخوان،که اگر کاملا خوب شود 80 دینار،و اگر کاملا خوب نشود،صد دینار است.