جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 488

ص:511

سؤال 1937:اگر نیزه یا گلوله در دست یا پا فرو رود،در مورد مرد یکصد دینار دیه ذکر شده، آیا در مورد زن هم همین است یا فرق می کند؟

جواب:به طور کلی دیۀ زن از لحاظ شرعی تا ثلث دیه،مساوی مرد است و تفاوتی نمی کند.و اگر به ثلث دیه برسد یا بیشتر شود،نصف دیه مرد می شود.و در موارد ثبوت دیه فرقی بین آلات متعدده وجود ندارد.بلی ظاهر این است که در نافذه اطراف زن،حکومت یعنی ارش ثابت است.همانطور که در کتاب الدیات(تفصیل الشریعه)،ص 261،م 3،آمده است.

سؤال 1938:می دانیم که دیۀ زن تا ثلث دیه،مساوی دیۀ مرد است؛و اگر بیش از ثلث شد، نصف دیۀ مرد می شود،حال اگر چند ضربه و جراحت وارد شده باشد که مجموع زاید بر ثلث می شود ولی هر یک کمتر از ثلث است،آیا دیه تنصیف می شود یا خیر؟

جواب:اگر جراحات وارده،به یک ضربت و در یک عضو وارد شده،ملاک در ثلث،مجموع صدمات می باشد و اگر با ضربات متعدده یا در اعضای مختلف واقع شده باشد،دیۀ هر صدمه و جراحتی،جداگانه محاسبه می شود که اگر زاید بر ثلث باشد تنصیف می شود و الاّ تنصیف نمی شود،اگر چه مجموع آن بیشتر از ثلث باشد.

دیۀ دندان

سؤال 1939:در اثر ضربه ای دندان طفلی افتاده(دندان مذکور لق و ناسالم بوده و بعد از چند روز خودش می افتاده است)بعد از افتادن در مدت کوتاهی بجای آن دندان روییده،حکم آن چیست؟آیا ارش است یا دیۀ دندان سالم؟

جواب:در فرض سؤال،اگر افتادن دندان مستند به ضربه باشد؛ظاهرا حکم آن دیه است.اما اگر به ارش مصالحه کنند اقرب به احتیاط است.و اگر افتادن آن مستند به ضربه نباشد،دیه و ارش ثابت نیست،هر چند ضارب گناهکار و مستحق تعزیر است.

سؤال 1940:شخصی زده و دندان کسی را شکسته و از بین برده است،لطفا مقدار دیۀ آن را بیان فرمایید.