جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 500

ص:523

جواب:دیۀ جراحات،مثل سایر دیون است و نمی توان آن را از بیت المال داد و اگر نداشت،مجنی علیه باید صبر کند تا جانی بتواند آن را بپردازد.

سؤال 1983:به نظر حضرتعالی آیا دیه در حکم ماترک میت است؟یعنی باید اول دیون برداشته شود.بعد بین وراث تقسیم شود یا خیر؟

جواب:بلی،جزء ماترک محسوب می شود،که اگر متوفی دین داشته باشد،باید اول دین او را از دیه و باقی ترکه پرداخت و بعد مابقی را بین ورثه تقسیم کرد.

مقدار دیه و مسائل مربوط به آن

سؤال 1984:آیا در تغلیظ دیۀ قتل در ماههای حرام،فرقی بین قتل عمد و خطا وجود دارد؟

جواب:خیر،ظاهرا فرقی نیست،حتّی در مواردی که دیه بر عاقله باشد.

سؤال 1985:آیا دیه به نظر حضرتعالی دین است یا مجازات،و با مرگ مدیون ساقط می شود؟

جواب:دیه،دین است و با مرگ مدیون ساقط نمی شود.

سؤال 1986:با وجود این که محکوم به دیه دارای امکانات مالی خوبی است،از پرداخت دیه امتناع می ورزد،آیا حبس وی برای وادار کردن او به پرداخت دیه،مشروعیت دارد یا خیر؟

جواب:دیه حکم سایر دیون را دارد.و اگر ثابت شود که محکوم علاوه بر مستثنیات دین چیزی دارد و می تواند ادا کند و امتناع می کند؛حاکم می تواند او را حبس کند تا مجبور به پرداخت دیه شود.

سؤال 1987:آیا می توان برای تأخیر پرداخت دیه،چیزی به عنوان خسارت از جانی گرفت؟

جواب:چون دیه دین است و حکم سایر دیون را دارد،اخذ خسارت تأخیر ادای آن،مشروع نیست.

سؤال 1988:هرگاه دیۀ جراحات واردۀ متعدده مجموعا به قدر دیۀ موضحه باشد.ولی هر جراحتی به تنهایی کمتر از موضحه است،آیا در چنین فرضی دیه در صورت خطا بر عاقله