جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 509

ص:532

کارفرما ضامن دیۀ مقتول می باشد یا خیر؟

جواب:اگر سقوط مستند به بی توجهی و تقصیر خود کارگر باشد،کسی ضامن نیست.و اگر مستند به تقصیر و تفریط و بی توجهی کارفرما باشد،کارفرما ضامن دیه است.و اگر مستند به طرفین باشد نصف دیه بر عهده کارفرما است.و در صورت شبهه،با تصالح مسأله را خاتمه دهند.

وارد کردن جراحت و سرایت آن

سؤال 2014:شخصی در حین نزاع به دیگری جراحتی وارد کرده،که نوعا کشنده نیست.و در صورت مراجعه به پزشک و مداوا زخم بهبود می یابد(مثلا یک بند انگشت او را قطع کرده) امّا شخص مجروح عامدا به پزشک مراجعه نمی کند و به مداوا نمی پردازد.(یا به علت فقر و نداشتن هزینه درمان یا به علت بی مبالاتی و سهل انگاری یا بر اثر لجاجت و غیره)در نتیجه موضع جراحت،دچار عفونت و سرایت به نقاط دیگر بدن شده و در نهایت منجر به مرگ شخص می گردد.در فرض مسأله آیا ضارب مرتکب قتل عمد گردیده و باید قصاص شود؟یا این که چون قصد نتیجه قتل را نداشته،شبه عمد است؟یا اساسا قتل منتسب به او نبوده و تنها باید نسبت به جراحت،محکوم به قصاص یا دیه شود؟

جواب:در فرض سؤال که جرح موجب قتل نشده،و ضارب هیچ تقصیری در عدم مراجعه مجروح به پزشک نداشته،و قتل صد در صد منتسب به خود مجروح و تقصیر او می باشد.ضارب قصاص نمی شود.و تنها نسبت به جراحت،محکوم به قصاص یا دیه می شود.بلی اگر احراز شود که فوت مستند به جراحت وارده است.ضارب ضامن دیۀ قتل می باشد.

سرایت جنایت پس از عفو جانی توسط مجنی علیه

سؤال 2015:در ضرب و جرح عمدی،اگر مجنی علیه قبل از مرگ،جانی را از قصاص نفس عفو کند،سپس همان جنایت سرایت کند و موجب مرگ مجنی علیه شود؛آیا حق قصاص نفس ساقط می شود،یا اینکه ولیّ دم می تواند قصاص را مطالبه کند؟و آیا اصولا