جامع المسائل استفتائات آیت الله محمد فاضل لنکرانی صفحه 554

ص:577

جایگزین نباشد،مانعی ندارد.و فروش میّت جایز و صحیح نیست.و در مواردی که حاکم شرع لازم دانست می تواند به آن حکم کند.

سؤال 2157:برای آموزش دانشجویان پزشکی،از استخوان میّت که غالبا از قبرستانها، جمع آوری می شود استفاده می شود،آیا جمع آوری و فروش آنها برای این منظور جایز است؟

جواب:خریدوفروش آنها جایز و صحیح نیست و باید استخوانها بعد از استفاده دفن شوند.

سؤال 2158:دیه قطع اعضای میت و جراحات وارده بر او چه مقدار است؟

جواب:اگر سر میت را ببرند یا شکم او را پاره کنند یا با او کاری کنند که اگر زنده بود،در اثر آن می مرد،باید صد مثقال شرعی(18 نخود)طلای سکه دار، بدهند و دیه قطع اعضای و سایر جنایات وارده بر او به نسبت دیه قطع سر است.

یعنی دیه قطع یک دست 50 مثقال،و دو دست 100 مثقال،و یک انگشت 10 مثقال طلا است و همینطور است نسبت به جراحات وارده بر سر و صورت و بدن و موارد ثبوت ارش.یعنی یک دهم دیه انسان زنده و در این مسأله فرقی بین زن و مرد و کوچک و بزرگ نیست.ولی این دیه به وارث نمی رسد و باید برای خود میت در امور خیریه مصرف شود و اگر میت،مدیون است و مال ندارد،یا ورثه از دادن آن امتناع می کنند؛ظاهرا ادای آن از این دیه مشروع است.

عمل به دستورات پزشک

سؤال 2159:اگر دکتر تمرین ورزشی را به بیماری توصیه کند،در صورتی که سلامتی بیمار به آن بستگی داشته باشد؛آیا ورزش واجب می شود؟

جواب:بلی واجب می شود.

سؤال 2160:اگر پزشک به کسی بگوید کشیدن سیگار برایت ضرر دارد،در صورتی که سیگار کشیدن سلامتی او را به خطر اندازد،آیا استفاده از آن جایز خواهد بود؟

جواب:جایز نیست.