حج در آینه عرفان صفحه 70

به امام باقر علیه السلام عرضه داشتم: چرا حج را «حج» می‌گویند؟

فرمود: فلان کس حج گزارد یعنی رستگار شد (1).

آری، کسی که از نظر ظاهر به زیارت خانه و از نظر باطن به زیارت صاحب‌خانه مشرف شود، به رستگاری رسیده است. کدام برنامه برای انسان در تمام طول زندگیش والاتر از این که پروردگار بزرگ عالم اجازه ورود به حریم قدسش را به او بدهد، دلش را مهبط انوار خود کند و قلبش را هم چون آیینه صفا و جلا بدهد، در حدی که از ژرفای دل او چشمه عشق بجوشد و انسان، این ذره بی‌مقدار، در مدار بی‌نهایت در بی‌نهایت موفق به طواف گردد و دست گدایی به دامن غنای او زند.

پیامبر بزرگ اسلام صلی الله علیه و آله فرمود:

کسی که بمیرد و قدرت بر حج داشته، ولی بجای نیاورده به مرگ یهودی یا نصرانی مرده است. (2)

امام صادق علیه السلام فرمود:

آن کس که به خاطر فلاکت، یا نداشتن قدرت جسمانی، یا مانع شدن ستمگر، نتوانست حج کند معذور و در غیر این صورت به هنگام مرگ، یهودی یا نصرانی از دنیا خواهد رفت (3).

1- 1. علل الشرایع: 2/ 411، باب 148، حدیث 1؛ وسائل الشیعه: 11/ 103، باب 38، حدیث 14356؛ بحار الأنوار: 96/ 2، باب 1، حدیث 1.
2- 2. محجة البیضاء: 2/ 145، کتاب أسرار الحج.
3- 3. الکافی: 2/ 268، باب من سوف الحج وهو مستطیع، حدیث 1؛ من لا یحضره الفقیه: 2/ 448، باب تسویف الحج، حدیث 2935؛ وسائل الشیعه: 11/ 29، باب 7، حدیث 14162؛ محجة البیضاء: 2/ 145، کتاب اسرار الحج.