حج در ادب فارسی صفحه 66

نسبت قدرت مالی خود مقداری از هزینه را تأمین می‌کردند و در اختیار قصیّ قرار می‌دادند و او روزهای حج در مکه، منا و عرفات برای حجاج غذا فراهم می‌آورد، به این کار «رفاده» می‌گفتند و تا قرن سوم، که زمان تألیف اثر توسّط ازرقی است، برقرار بوده است.

پوشش کعبه‌

در صفحات پیشین گفتیم: اوّلین کسی که بر کعبه جامه پوشانید، تُبَّع (اسعد حِمْیَری) است، پیامبر صلی الله علیه و آله به همین جهت ناسزا گفتن به او را منع کرد.

عبدالملک مروان همه ساله پرده کعبه را که از دیبا تهیّه می‌کرد، ابتدا به مدینه می‌فرستاد و یک روز آن را بر روی ستونهای مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله می‌انداختند سپس به مکّه می‌فرستادند تا این که در روز ترویه (هشتم ذی حجّه) پوشش کعبه با تشریفات خاص خود انجام می‌شد.

در دوره حکومت مأمون و به دستور او، پرده‌ای از دیبای سفید بافتند و بر کعبه پوشاندند و از آن پس هر سال سه بار کعبه را می‌پوشاندند: 1- روز هشتم ذی حجّه با پرده دیبای سرخ 2- روز اوّل ماه رجب با پرده قباطی 3- روز بیست و هفتم رمضان با پرده دیبای سفید که مأمون دستور داده بود. در این پوشش‌ها به دستور متوکل تغییراتی داده شد که شرح آن موجب اطاله کلام است. علاقمندان می‌توانند در این زمینه به کتب تاریخی بنگرند.

بیرون آوردن پرده کعبه‌

نخستین کسی که پرده‌های سالهای قبل کعبه را بیرون آورد و بین زائران و حاجیان تقسیم کرد، عمربن خطّاب بود. زائران آن پرده‌ها را بر روی درختان پهن می‌کردند و زیر سایه آن می‌نشستند. در دوره اسلامی چون هزینه تهیه پوشش کعبه از بیت‌المال پرداخت می‌شد، پوششهای فراوان دوران جاهلی که از انواع مختلف چرم و انواع پارچه‌هابود، زیادی به نظر می‌رسید از این‌رو آنها را از کعبه جدا می‌کردند.

نخستین توسعه مسجد الحرام‌