حجاز درصدر اسلام صفحه 119

می‌یابد. «(1)» ازرقی از حوضهای زمزم یاد کرده و حوضهای ابن هِشام و این حوض در مَأزِمَین منا است. شاید مرادش چاه قِسْریه باشد که خالد بن عبدالله القِسْری به امر هِشام میان مَأزِمَین مِنا در ثَنِیّه حفر کرده، در جانب چپ کسی که از مکه به منا می‌رود. «(2)»

سرابستانها

ازرقی گوید: معاویه در مکه سرابستانهایی احداث کرد که هر یک را چشمه و آبشخوری بود. نیز مکان این سرابستانها را معین کرده است و گوید که معاویة بن ابی سفیان در حرم چشمه‌ها برآورد وبرای آنها سرا بستانها احداث کرد که در آنها نخل و دیگر روییدنیها بود، از آن‌هاست:

1- سرابستان حمام و آن را چشمه‌ای بود. این سرابستان از حمام معاویه در مَعْلاة تا موضع برکه امّ جعفر بود.
2- سرابستان عَوف، چشمه‌ای آن را آب می‌داد و در آن نخلهایی بود.
3- سرابستانصفی.
4- سرابستان مورش، دارای زرع و نخیل.
5- سرابستان خُرْمان تا چندی در آنجا نخلها و کِشته‌ها بود.
6- سرابستان مُقَیْصِره ... در آنجا نخلها بود.
7- سرابستان حراء ... در آنجا نخلهایی بود.
8- سرابستان ابن طارق در پایین مکه ... دارای نخلها.
9- سرابستان فَخّ.
10- سرابستان بَلْدَح.

ازرقی سرابستان ابن العاصی و سفیان را در بَلْدَح نیز می‌افزاید. سپس گوید: آن

1- - ازرقی، ج 2، ص 187.
2- - ازرقی، ج 2، ص 165.