حجاز درصدر اسلام صفحه 24

یحیی بن حسن علوی

گفتیم سمهودی می‌گوید که: یحیی و ابن زَباله قدیمی‌ترین کسانی هستند که تاریخ مدینه را نوشته‌اند و آن دو از اساطین این رشته‌اند. یحیی بن حسن بن جعفر علوی «(1)» جد امرای مدینه است که در زمان سمهودی بر آن حکم می‌رانده‌اند. «(2)» و از اصحاب مالک بوده و وفاتش به سال 277 در سن شصت و سه سالگی اتفاق افتاده. «(3)» یحیی از شیوخ مؤلفان است.

سمهودی او را ستوده و از او روایت کرده است. «(4)» نام کتاب یحیی «اخبار المدینه» است «(5)» سَمهودی چند نسخه از آن را یافته؛ از جمله نسخه‌ای است که راویی آن را روایت کرده ولی نام خود را نیاورده است. «(6)» و نسخه دوم که طاهر پسر یحیی، از ابوالحسن مدائنی روایت کرده است. «(7)» و نسخه سوم که طاهر از پدرش مستقیماً روایت کرده. «(8)» چهارمی نسخه‌ای است که حسین بن محمد بن یحیی نوه مؤلف روایت کرده «(9)». از راویان نسخه طاهر، ابن فراس است. «(10)» سمهودی می‌گوید میان نسخه طاهر و حسین اختلاف است؛ مثلًا یکی از آنها خبری روایت کرده که آن دیگری روایت نکرده است. «(11)» از مشایخ یحیی که از آنها اقتباس کرده، یکی ابن زَباله است که بدون تعقیب از او روایت می‌کند «(12)» سمهودی در چهل و شش مورد از این اقتباسات در جلد اول کتاب خود اشاره می‌کند ولی یحیی اخباری نیز از طریقی، غیر از طریق ابن زباله، در همان موضوعاتی که از

1- - سمهودی، ج 1، ص 48.
2- - سمهودی، ج 1، ص 174.
3- - سمهودی، ج 1، ص 257.
4- - سمهودی، ج 1، ص 252.
5- - سمهودی، ج 1، ص 174، 303؛ ج 2، ص 17 و 401.
6- - سمهودی، ج 1، ص 360.
7- - سمهودی، ج 1، ص 48، 174، 305 و 343؛ ج 2، ص 402.
8- - سمهودی، ج 1، ص 394.
9- - سمهودی، ج 1، ص 110.
10- - سمهودی، ج 1، ص 394.
11- - سمهودی، ج 2، ص 204.
12- - سمهودی، ج 1، ص 252.