حجاز درصدر اسلام صفحه 76

وادی حُرَض در رُحْقان می‌ریزد، همچنین وادی ضَبُوعه و آن منزلی است نزدیک یَلْیَل میان مُشَیْرِب و خلائق. مُشَیْرِب در طرف شمالی ذات الجلیس است.

و در نزدیکی یَلْیَل شُعْبَه عبدالله است. پیامبر هنگامی که به قصد قریش بیرون آمد از آنجا گذشت سپس به دست چپ گشت و در یَلْیَل فرود آمد. «(1)»

رَضْوی

کوه رَضْوی نزدیک ینبع است. در فاصله یک روز راه و در هفت منزلی مدینه و به فاصله دو شب راه از دریا. رَضْوی دامنه‌اش به سوی ساحل کشیده می‌شود. در جانب شرقی آن حَوْرا است و وادیصفرا. رَضْوی تا جنوب یَنْبُع کشیده می‌شود. میان آن و عَزْوَر راه میان‌بر قافله‌هایی است که از میان شام و مکه می‌گذرند. رَضْوی کوهی بلند است با دره‌ها و وادیها.

سنگ مسنّ (که با آن کارد و شمشیر تیز می‌کنند) از آنجا به دست آید و به سراسر جهان برده شود. «(2)» ابو زید گوید: رَضوی کوهی است سبز رنگ در دره‌های آن آب و درخت فراوان است.

عَرّام گوید در رضوی و عَزوَر درخت شوحظ و نبع روید (و آن دو درختانی هستند با چوبی سخت که از آنها کمان سازند) و نیز شبدر و بیدمشک بری روید. همچنین در رَضوی و عَزْوَرْ آبها بسیار بود. آبها از فراز کوه فرو ریزند و کس نداند از کجا سرچشمه گیرند. «(3)» رَضْوی متعلق به قبیله جُهَیْنه است. و در نزدیکی رضوی میان آن و دیار جُهَیْنه در سمت دریا دیار حسینیان است. آنها را چادرهای مویین است در حدود هفتصد خاندان. آنان نیز چون اعراب بدوی به دنبال آب و گیاه از جایی به جایی کوچ می‌کنند. در واقع با اعراب بدوی از حیث آفرینش و اخلاق فرقی ندارند. دیار آنها از سمت مشرق به ودّان پیوسته است.

از ساکنان رَضْوی قبیله نَهْد است.

1- - یاقوت، ج 3، ص 297، 334، 723.
2- - ابن حوقل، ص 33 و یاقوت ج 2، ص 790.
3- - البکری، ص 656.